Jain Dharm no Prachin Itihas Part 02

SR No.: 009123
Original Sutra Author: N/A
Author: Hiralal Hansraj
Publisher: Shravak Hiralal Hansraj
Total Pages: 202
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 10 MB

Page 115

(૧૦૫)
હતું જ.
ઇસ્વીસન પૂર્વે ૨૪૧ ની લગાગ તેને મરણ પછી તેનો પુત્ર અમિકેતુ અથવા બિંદુસાર મગધની ગાદી ઉપર આવ્યું. તે તેના પિતા જેટલેજ પરાક્રમી, બળવાનું અને પ્રસિદ્ધ રાજા હતો. તેને બે પુત્રો હતા, જેમાના મેરાનું નામ સુસીમ, અને નાનાનું નામ અશકવર્ધન હતું. અશોકના જ
ચરિત્ર ઉપર ત્રણ હસ્ત લેખો લખાએલા છે. જેમાં અવદાનશતક, દિવ્ય અદાન, અને અશેક અવદાનનો સમાવેશ થાય છે. અશોકવિદાનમાં તેના વંશના મૂળપુરૂષનાં નામો આપ્યાં છે; પરંતુ દિવ્ય અવદાનથી તે ઘણું ભિન્ન પડે છે. અસ્તુ, તે ઉપરે વિશેષ વર્ણન કરવા જેવું કંઈ જ નથી. અકવધનના જન્મ સંબંધી તેમાં એવી એક દંતકથા આપી છે કે, બિંદુસાર રાજ્યકાળની દરમ્યાન ચંપાંપુરી નામના શહેરમાં એક દળિદ્રી કાહ્મણ રહેતો હતો. તે બ્રાહ્મણને સુભદ્રાંગી નામે એક સ્વરૂ જવાન્ કન્યા હતી; એક - તિષીએ તેણી જન્મપત્રિકા જોઇને કહ્યું હતું કે, આ છોકરી એક મહાન પરાક્રમી રાજપુત્રની માતા થશે. સુભદ્રાંગીને તેને પિતા રાજદરબારમાં જઈ દાસી તરિકે ભેટ કરી આવ્યો. કન્યાની સુંદરતાએ અંતઃપુરની રાણુઓમાં દેષ ઉત્પન્ન કર્યો. તે બ્રાહ્મણ કન્યાને તેઓએ રાજાની દૃષ્ટિથી દૂર રાખવા માટે ઘણું ક્ષુક કામ સોંપ્યું હતું. રાજાની મૂછો ઓળવાનું કામ તેણીએ આખરે માગી લીધું; અને દિવસે જતાં એકવાર પોતાના કામથી રાજાને તેણીએ એ પ્રસન્ન કર્યો કે, તેને કંઈ વરદાન માગવાનું રાજાએ કહ્યું; તેથી તેણીએ પટરાણુપદની માગણી કરી, અને પોતાનું સર્વ ચરિત્ર રાજાની સન્મખે એવી તો સરસ રીતે નિવેદન કર્યું કે, તેણે તેણીને અંતઃપુરની પટરાણીનું ( મહારાણીનું) પદ આપ્યું; અને બીજી રાણીઓથી જૂદો બંદોબસ્ત કરી આપે. એવી રીતે સુભદ્રાંગી રાજાની માનીતી રાણું થઈ. તેણીને પહેલે જ ખોળે પ્રસવ પીડા વગર પુત્ર થયો, તેથી તેનું અશક નામ પાડયું. આગળ જતાં સુભદ્રાંગીને બીજો પુત્ર થયે, તેનું નામ પણ વીતાશક પાડવામાં આવ્યું હતું.
મહારાણ સુભદ્રાંગીને મોટો પુત્ર અને આ વૃત્તાંતને નાયક અશોક રાજા રૂપાળો નહોતે. તેને સ્વભાવ પણ ઘણો જ ઉગ્ર હ બિંદુસાર રાળ તેને ઘણું ચલાતે નહતો. તેના તીવ્ર સ્વભાવથી ત્રાસ પામેલા અંતઃપુરની પરિજનોએ તેને “ચંડ” એવું ઉપનામ આપ્યું હતું. જેમ જેમ ને મોટા
૧૪
Aho ! Shrutgyanam