Bhogolik Kosh 01

SR No.: 009119
Original Sutra Author: N/A
Author: Dahyabhai P Derasari
Publisher: Gujarat Varnacular Society Ahmedabad
Publication Year: 1935
Total Pages: 108
Language: Gujarati
Classification: Dictionary
File Size: 7 MB

Page 69

कोलपतपुर
સભા, અ૦ ૩૦; પાગિટરનું માર્કણ્ડપુ
પા૦ ૩૬૪).
**
59
**
જોરુપર્વતપુર, બંગાળાના નદીઆ જીલ્લામાં આવેલ કૉલાપુર. કાલાપુર આ “ કાલપતપુર નામ ઉપરથી બન્યું છે. એને “ કુલીઆપોહાડપુર” અથવા માત્ર‘'પાહ્યાડપુર”.પણ કહ્યું છે. (કવિ ક’કણ ચ’ડી પા૦ ૨૨૮) ‘‘ગંગાનદીના જળક ખીસન નામના મુખ ઉપર આવેલ ‘‘પે'લૌરા’ એવી રીતે ટાલેમીએ એને ગણાવ્યું છે. એ સમુદ્રગરી” ( પ્રાચીન સમુદ્રગતિ ) એટલે સમુદ્રસંગમથી ઘેાડૅ જ છેટે આવેલું છે. વૈષ્ણવ કવિ નરહિર ચક્રવર્તીના નવ દીપ પરિક્રમા'માં આ નામ જ્યાં ગંગા સમુદ્ર સાથે પૂર્વે સંગમ કરતી તે સ્થળે . એમ લખેલું જળવાઈ રહ્યું છે. હોજાદરુપુ. પરશુરામે કાવીરાજીનને જે જગાએ માર્યા હતા તે, ડૈસુરના રાજ્યમાં આવેલું કાલાહ. એને કાલાલપુર પણ કહેતા. એ કાલાહલપુર શબ્દ ઉપરથી થએલું ટુંકુ નામ ખુલ્લું જણાય છે. ( રાઇસનુ હૈસુરના શિલાલેખે, ઉપેદ્દાત. પા ૨૮) તેવાન્તિત્તર, કાલિંગ્ટર તે જ. ( અગ્નિપુ૦ અ૦ ૧૦૯) પૂ.
તેજાન તિરટના માઝાફરપુર જીલ્લામાં આવેલું વૈશાલી (બેશર)નું પરુ વિશેષ. અહીંયાં નાયકુલ ક્ષત્રિયા રહેતા હતા. જૈન તીર્થંકર મહાવીર
આ જાતના ક્ષત્રિ હતા. કુંડગામ શબ્દ જુએ. જોવાવુર કાલાપુર તે જ (પદ્મપુ૦ ઉત્તરખ ૦૬૨)
હોળાષહર ગયાતી પ્રહ્મયેાની નામની ટેકરી તે જ. કાહ્લાદ્દલ પર્યંત તે આ એમ મનાય છે. પણ કાલાચળ અને કાલાહુલ એ જુદા પર્વતે છે. કાલુાપહાડ તે કાલાચલ એમ જણાય છે. મુકુલપત શબ્દ જુએ. નોજવુ. કરવીપુર શબ્દ જુએ. (ચૈતન્ય ચાર -તામૃત ભાગ ૨, ૦૯). હોજા હયંત. ગયાની બ્રહ્મયાની નામની ટેકરી.
પહે
कोशल
કપિલ
( વાયુપુ૦ ખ૦ ૧. અ૦૪૦૬ ડા૦ આર. એલ.મિત્રનું યુદ્ધ ગયા પા૦ ૧૪-૧૫), મુણ્ડપૃષ્ઠ નામની ટેકરીતેા સમાવેશ પણ આમાં થાય છે. મુણ્ડપૃષ્ઠ ઉપર ગદાધરનાં પગલાં આવેલાં છે. (વાયુપુ॰ ભાગ ૨, અ૦ ૫૦ Àાક ૨૪). જોહાર્દેયંત (૨), ચેદીમાં આવેલી પર્વતમાળા, ( મહાભા૦ આદિ૦ ૦ ૬૩ ) બિહારમાં આવેલી કાવાકાળ નામની પર્વતમાળા તે આ એમ મી. પેગૂલરનું કહેવું છે. (આઠ સ૦ ૦િ પુ ૮.ષા૦ ૧૨૪ ). પશુ આ ધારવું ખરૂં લાગતું નથી. બુદેલખડની નૈઋતે આવેલી બંડેર પર્વતમાળા, જેમાંથી કેન ( પ્રાચીન મુક્તિમતી નદી નીકળે છે, તે કાલાહલપત. (મહાભાર આદિ૦ અ૦ ૬૩ ). જોહિ. કાલિના પ્રદેશ રાહિણી નદીના વસ્તુની સામેના કિનારે આવ્યેા હતેા; એની રાજધાની દેવદહ હતી. સુપ્રબુદ્ધ યાને અંજનરાજનું ત્યાં રાજ હતું–આ રાજાતી બન્ને પુત્રીએ માયાવતી અને પ્રજાપતિ ઉર્ફે ગૌતમી બુદ્ધના પિતા શુદ્ધોદનને પરણી હતી. યુદ્ધની માતા માયાદેવીના ભાઇ દંડપાણીનું પણ ત્યાં રાજ્ય હતું. આ દંડપાણીની પુત્રી ગેાપા ઉ યશે ધરા બુદ્ધને પરણી હતી. વરાછત્ર નામનું પવિત્ર સ્થળ જેમાં આવેલું છે તે. યે ધાના બસ્તો જીલ્લાના અમૂક ભાગ કાલિ રાજ્ય હતું એમ નિણિત કર્યું છે. (ઉફામતા મહાવશમ્ મ૦ ૧ ). મિન્દેષ્ઠ અને તેપાલની ટિરાઇમાં આવેલી કાલિની વચ્ચે આવેલું રેાહિણ વહેળીઉં તે રહિણી, એમ પી. સી. મુકરજી પ્રભૂતીનું માનવું છે. ( રાઇનાં પ્રાચીન નેપાળ પા૦ ૪૮ ) એનું નામાન્તર વ્યાઘ્રપુર હતું.
જોજીTM. કુલૂતનું નામાન્તર. જો કશાવતી શબ્દ જુએ. જોગ઼હ. અયેાધ્યા (અધ્યા શબ્દ જીઆ ) આના એ ભાગ હોઇ તેમાં એ રાજ્ય આવેલાં
Aho! Shrutgyanam