________________
* રાખો :
→ યુદ્ધમાં દૃઢ સંકલ્પ. પરાજયમાં વિદ્રોહ, વિજયમાં ઔદાર્ય.
શાંતિમાં સદ્ભાવના.
*
* વૃદ્ધિના છ પ્રકાર :
આત્મવૃદ્ધિ, મિત્રવૃદ્ધિ, મિત્ર મિત્રવૃદ્ધિ, શત્રુક્ષય, શત્રુમિત્ર ક્ષય, શત્રુ મિત્રમિત્ર ક્ષય. (મિત્ર : જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર) (શત્રુ : રાગ, દ્વેષ, મોહ)
* મોક્ષ શા માટે ?
***
૫૧. પ્રકીર્ણક
‘શા માટે કમાવ છો ?
ખાવા માટે.
‘શા માટે ખાવ છો ?’
જીવવા માટે.
‘શા માટે જીવો છો ?'
ધર્મ કરવા માટે.
‘શા માટે ધર્મ કરો છો ?'
મોક્ષ માટે.
આકાશગંગા • ૨૩૪ -
- ચર્ચિલ
- ચાણકય
‘શા માટે મોક્ષ મેળવવો છે ?’
કારણ કે મોક્ષની પ્રાપ્તિથી જ જીવની મૂળભૂત પાંચ
ઇચ્છાઓ સફળ થાય છે.
‘કઇ પાંચ ઇચ્છાઓ ?'
૧.
૨.
૩. સુખની
૪. સત્તાની
૫.
સ્વતંત્રતાની
સંસારમાં રહીને આ પાંચ ઇચ્છાઓ કદી પરિપૂર્ણ બની શકે
તેમ નથી. સંપૂર્ણ જ્ઞાન, સંપૂર્ણ જીવન, સંપૂર્ણ સુખ, સંપૂર્ણ સત્તા અને સંપૂર્ણ સ્વતંત્રતા માત્ર મોક્ષમાં જ છે.’
* ત્રણ પ્રકારના જીવો :
૧.
.
જીવવાની
જાણવાની
સંજ્ઞાપ્રધાનઃ આહારાદિ સંજ્ઞામાં જ મસ્ત, કીડી વગેરે અસંશી જીવો.
૨. પ્રજ્ઞાપ્રધાન : બુદ્ધિ પ્રમાણે ચાલનારા. સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય (મિથ્યાર્દષ્ટિ).
૩. આજ્ઞાપ્રધાન : પ્રભુની આજ્ઞા પ્રમાણે ચાલનાર સમ્યગ્દષ્ટિ જીવો.
* ભવ્ય - અભવ્ય - જાતિભવ્ય :
ભવ્ય : સધવા સ્ત્રી જેવો. મોક્ષની શક્યતા ખરી. અભવ્યઃ વંધ્યા સ્ત્રી જેવો. મોક્ષની કદી જ શક્યતા નહિ. જાતિભવ્ય : બાલવિધવા સતી સ્ત્રી જેવો. મોક્ષની યોગ્યતા ખરી, પણ શક્યતા નહિ. આકાશગંગા = ૨૩૫ -
