Premgeeta Anuwad

SR No.: 008641
Original Sutra Author: N/A
Author: Buddhisagar
Publisher: Buddhisagarsuri Jain Gyanmandir
Publication Year: 1951
Total Pages: 277
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Society
File Size: 18 MB

Page 174

પ્રેમનું ફળ
છે. તેવી જ રીતે અનંત આત્માઓમાં સ્વભાવ ગુણની સમાનતા હોવાથી “જે કાયા” એક આમા છે તેમ કહેવાય છે તેમજ સર્વ આત્મા પ્રત્યે પ્રેમસ્વરૂપે વિચારતાં આત્માનું અદ્વૈત તે સંગ્રહનયની સમાનભાવવાળી યુક્તિથી કહેવાય છે. ૩૧૮
અદ્વૈત ગેમમાં રહેવાને વિકલ્પ નથી દેતા. ‘सत्यद्वैतमपि व्यक्त-मात्माऽद्वैते लयं व्रजेत् ।
ज्ञाने ज्ञेयस्य भास्यत्वमात्माद्वैतमनादिकम् ॥३१९॥ અર્થ:–આત્મા અને પરમાત્માનું દૈતભાવપણું વ્યકત હોવા છતાં જ્ઞાનમાં યનું દેખાવાપણું રહેલું છે તેના વડે આત્મા અદ્વૈતમાં લય થાય છે આમ વૈતભાવ અનાદિને પરસ્પર સહેલે છે ૩૧લા
તભાવ અનાદિને છે सोऽहं नैवभवेत् साऽह-मद्वैतप्रेम्णि संस्थिते ।
जन्ममृत्युर्जरानैव, निर्विकल्पकयोगिनाम् ॥३२०॥ અર્થ –નિર્વિકલ્પ દશાવાળા પ્રેમગીઓને તે જે પરમાત્મા છે તેજ હું છું એ સોહંભાવ પ્રેમયોગમાં સદા અનુભવાતે હેય જન્મજરામૃત્યુને અભાવ અનુભવાત હોય તેને તે અને હું એક કે જુદા હોય તેને વિકલ્પ નથી આવતા. ૩ર૦
વિકલ્પપ્રેમ. साऽहं साऽहं भवेत् सोऽहं, भवेत् तत्त्वमसि स्वयम् ।
त्वमेवाऽहं विकल्पेन, विकल्पप्रेम जायते ॥३२१॥ અર્થ– તે છું, તે હું છું તેવા જાપથી સોહં તે પરમતત્વ હુંજ છું એમ સિદ્ધ થાય છે, આવી રીતે તુંજ તે પરમતત્વરૂપ છે, એમ સ્વયં બંધ થાય છે, તું તેજ હું આવા વિકલ્પવડે આત્મપ્રેમ વિક૯૫નાવાળે થાય છે. ૩૨૧
વિવેચન ––આ જગતમાં સજ્ઞિપંચેંદ્રિય પ્રાણી ગણું એટલે વિશેષ કરીને મનુષ્ય અને સામાન્ય કેટીના દે, વ્યંતર, ભૂત, પિશાચ વગેરે જેઓએ પિતાના મગજ ઉપર સંયમે નથી કર્યો તેવાએ પોતાને જેવા થવા ઈચ્છા રાખતા હોય તેના શબ્દ જાપ કરતાં મન અને ઈદ્રિયને તેવા વિકલ્પથી જોડતાં તે શબ્દમાં લય થઈ જતાં પિતાને તેવા આકારે અનુભવે છે, એવું આ સભ્ય જગતમાં આપણને ઘણુ વખત માણસેમાં તેવા વિકારથી પરિણત થયેલા જોવા મળે છે, તેવી જ રીતે સાહંસ–તે પરમાત્મા રૂપ વ્યક્તિ તે જ હું છું એટલે પરમાત્માથી જુદી વ્યકિત રૂપે હું નથી આવા પ્રકારના સંકલ્પમય જાપ કરતે પ્રેમીઆત્મા પરમાત્મામાં તદારભાવે લીન થઈ જાય છે ત્યાં તે સોહે? તે પરમાત્મ હું છું એમ એકત્વભાવે અતરૂપે પિતાને માની લે છે. એટલે મનને જણાવે છે કે “તત્વમસિ”