________________
૧૫૮
આત્માનુશાસન
આશ્ચર્યકારક બળ! રણે હાર્યો, અરિબળથી યથા, છે દેવ એક જ શરણ તો પૌરુષ વિધિક્ તે વૃથા. ૩૨ આજે ય રાજે સંત કોઈક શિષ્ય મહાજ્ઞાની તણા, જે મોહ તજી કુલગિરિ સમા, ભર્તા દીસે અવની તણા; ધનની સ્પૃહા નિવૃત્ત જેની, ઉદધિસમ રત્નાકરા, રાગાદિથી અસ્પષ્ટ નભવતું, વિશ્વશાંતિકર ખરા. ૩૩ નૃ૫૫દ વિષે સુખ અલ્પ પણ, થઈ મોહવશ તે ઇચ્છતાં, ઠગી તાતને સુત બહુ પ્રકારે, તાત વળી સુત વંચતાં; રે! મુગ્ધ જન મૃતિ જન્મની બે દાઢ વચ્ચે જો હસ્યો, જોતો નથી તનનો નિરંતર નાશ યમ કરી છે રહ્યો. ૩૪ અન્ધથી મહા અબ્ધ તે, જો અન્ય ઈન્દ્રિયવિષયથી; નેત્રાંધ નેત્રે ના જુએ, વિષયાન્ધ સર્વેદ્રિયથી. ૩૫ પ્રત્યેક જીવને આશ-ખાડો, વિશ્વ જાણે ત્યાં અણુ! દે ભાગ કોને કેટલું? તો વ્યર્થ વિષયેચ્છા ગણું. ૩૬ પૂર્વે કર્યું જો પુણ્ય તો તન આયુ ધન આદિ મળે, નહિ પુણ્ય વિણ એ એક પણ, ક્લેશિત અતિ યત્ન ભલે; એવું વિચારી સુજ્ઞ આર્યો મન્દ ઉદ્યમી ભવ સુખે, પરભવ સુખાર્થે શીધ્ર પ્રેમ, સતત ઉદ્યમ ના ચૂકે. ૩૭ કટુ વિષ સમા વિષયો વિષે શો સ્વાદ કે દુઃખિત થયો? તે શોધમાં નિજ મહત્તા-અમૃતરસ અશુચિ કર્યો; હા કષ્ટી રાગી મન અને ઇન્દ્રિયથી, અતિમાન તું, રે! પિત્તજ્વર આવિષ્ટવ વિપરીતસ્વાદુ સમાન શું? ૩૮ નિવૃત્તિ વણ પણ, જગત સઘળું બચતું તુજ મુખથી દીસે; તુજ તે અશક્તિ ભોગની, જ્યમ રાહુ સોમ રવિ રસે. ૩૯ કેમે કરી સામ્રાજ્ય ચક્રીનું લહી ચિર ભોગવ્યું,
