________________
મોક્ષમાળા-વિવેચન
૨૦૫ આત્માને આનંદ અનુભવે છે. આગમને આઘારે વિચારે તે–
* વરતું વિચારતા થાવ, મન વે વિકાસ, | रस स्वादत सुख ऊपजे, अनुभव याको नाम."
(નાટક સમયસાર) “રસ દેવ નિરંજન કો પિવહી, ગહિ જોગ જુગ જુગ સો જિવહી.”
(શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર) આત્માને નિર્મળ રસ અનુભવતાં આત્મા પરમાનંદરૂપ જ છે, એ રૂપ અનુભવ થાય છે. જેનું તત્ત્વજ્ઞાન–આત્મા સંબંધી જ્ઞાન અથવા જીવાજીવ સંબંધી જ્ઞાન ઉત્તમ છે– વિશાળ છે, તેના સૂક્ષમ ભેદોને પણ જાણે તેવું છે, તેમજ ઉત્તમ શીલ સહિત જે તત્ત્વજ્ઞાનને સેવે છે, વિચારે છે તે પુરુષ મહાભાગ્યશાળી છે.
એ નવતત્વનાં નામ અગાઉ ૮૦ મા શિક્ષાપાઠમાં આવી ગયા છે. એ નવતત્વનું વિશેષ સ્વરૂપ ભગવાનના કથન અનુસાર મહાન આચાર્યોએ રચેલા તત્વાર્થસૂત્ર વગેરે ગ્રંથથી અવશ્ય મેળવવું. એ ગુરુગમ્યરૂપ પણ છે એટલે સદ્દગુરુ હોય તે બરાબર સમજાય. નય, નિક્ષેપ તથા પ્રમાણુના ભેદો પણ નવતત્વના જ્ઞાન માટે જાણવા જરૂરને છે. મૂળ ગ્રંથો અને તે પર લખાયેલા ટકા ગ્રંથોમાં તેની યથાર્થ સમજણ પ્રજ્ઞાવંત આચાર્યોએ આપી છે.
1
' 1ર. -
-
* *
શિક્ષાપાઠ ૮૩. તસ્વાવબોધ, ભાગ ૨
કેવળજ્ઞાન થયા પછી તેનાથી કશુંય અજાણ્યું રહેતું નથી. ભગવાને કેવળજ્ઞાનથી કાલેકના સંપૂર્ણ પદાર્થ જાણ્યા
