________________
પ્રાર્થના કરતાંય આવડવી જોઈએ. મારી પ્રાર્થનાથી તમને મોક્ષ નથી મળતો એ સાચું. પણ મારી પ્રાર્થનાથી મને તો મોક્ષ મળે જ. પરંતુ મારા મોક્ષ માટે પણ પ્રાર્થના કરતાં મને આવડતી નથી, એ મુશ્કેલી છે.
આજે આપણે વાત કરવાની છે શ્રીસિદ્ધર્ષિ ગણિ ભગવંતની. એક સિદ્ધસેન દિવાકરસૂરિની વાત આપણે કરી, હવે બીજા સિદ્ધસેન એટલે કે સિદ્ધષિની વાત કરવાની. તેઓ ગણી છે. ગણી એટલે આચાર્ય. પોતાના બધા જ પ્રભાવ અને તેજને છાવરીને - આચ્છાદન કરીને બેઠેલા આ મહાત્મા છે. પોતાનો પ્રભાવ ક્યાંય પ્રદર્શિત કરતા નથી, તો પ્રભાવ વધે એવો કોઈ પ્રયત્ન પણ કરતા નથી. માત્ર પોતાના આત્મામાં ખોવાઈ જાય છે.
એમના ગુરુઓનાં નામ પણ જાણવા જેવાં છે. દેલ્લ મહત્તર નામના એક ગણી, એટલે કે આચાર્ય ભગવંત થયા. તેમના શિષ્ય હતા દુર્ગ મહત્તર. એમના શિષ્ય સર્ષિ ગણી, અને એમના શિષ્ય છે સિદ્ધર્ષિ ગણી.
એમણે ‘૩મતિમવપ્રપંજા થા' નામે ગ્રંથનું સર્જન કર્યું. જગતની સૌથી પહેલી નવલકથા. Novel નામનો સાહિત્ય પ્રકાર એ પશ્ચિમની નીપજ છે, પશ્ચિમનું પ્રદાન છે, એમ તમે વિચારતા હો તો જરા સબૂર કરવું પડે. વિશ્વ સાહિત્યની સૌથી પહેલી અને તે પણ રૂપકાત્મક નવલકથા છે આ ઉપમિતિ ભવ પ્રપંચા કથા.
વિક્રમના ૧૦ મા સૈકામાં તે ગ્રંથ રચાયો છે. જયારે અંગ્રેજોએ કે તે વખતની પશ્ચિમી દુનિયાએ આવા સાહિત્યની કોઈ કલ્પના ય નહોતી કરી, ત્યારે આવા અમારા આચાર્યો આવા નવલ-ગ્રંથો રચતા હતા. અલબત્ત, બધા શ્રાવકો આ
