________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३सू.४४ हयकर्णद्वीपनिरूपणम् धिकानि परिक्षेपेण प्रज्ञप्तः, हयकर्णद्वीपवदेव अत्रापि पद्मवरवेदिकाया विविध. द्रुमशतावतवनस्य वनषण्डस्य च वर्णनं कर्तव्यमिति ।
'सक्कुलिकण्णा णं पुच्छा' कुत्र खलु हे भदन्त ! दाक्षिणात्यानाम् शष्कुली कर्णानां मनुष्याणां शष्कुलीकर्ण द्वीपोनाम द्वीपः प्रज्ञप्त:-कथित इति पृच्छया संगृह्यते प्रश्नः, भगवानाह 'गोयमा' हे गौतम! 'णांगोलियदीवस्स' नाङ्गोलिकद्वीपस्य 'उत्तरपच्चस्थिमिल्लाओ चरिमंताओ' उत्तरपाश्चात्यात् चरमान्तात् 'लवण समुई' लवणसमुद्रम् ‘चत्तारि जोयणसयाई' चत्वारि योजनशतानि 'सेसं जहा हयकण्णाणं' शेषं यथा हयकर्णानाम्, अयमर्थ:-नाङ्गोलिकद्वीपस्य पश्चिमात् चरमान्तात् उत्तरपश्चिमायां दिशि चत्वारि योजनशतानि लवण समुद्रमवगाह्य अत्रान्तरे क्षुल्लहिमवत्पर्वतोपरि जम्बूद्वीपवेदिकान्तात् चतुर्योजनान्तरे दाक्षिणात्यानां शष्कुलीकर्णमनुष्याणां शष्कुलीकर्णद्वीपो नामद्वीपः प्रज्ञप्तः । स च शष्कुलीकर्ण सौ पैंसठ योजन की इसकी परिधि है । हयकर्णद्वीप की तरह यहां पर भी पद्मवर वेदिका और विविध वृक्षों से आवृत हुए वन का और वन षण्ड का वर्णन कर लेना चाहिये।
'सक्कुली कण्णाणं पुच्छा"हे भदन्त ! दक्षिण दिशा के शष्कुली कर्ण मनुष्योंका शब्कुली कर्ण नामका द्वीप कहा पर कहा गया हैं ? इसके उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं 'गोयमा' णांगोलियदीवस्स उत्तर पच्चस्थि. मिल्लाओ चरिमंताओ लवणसमुदं चत्तारि जोयणसयाइं सेसं जहा हयकण्णाणं' हे गौतम ? नाङ्गोलिक द्वीप के उत्तर पाश्चात्य चरमान्त से लवण समुद्द में चार सौ योजन भीतर जाने पार आगत क्षुद्र हिमवान पर्वत कीदाढा पर जम्बूद्वीप की वेदिका के अन्त से चारसौ योजन અને કંઈક વધારે બારસો પાંસઠ જનની તેની પરિધિ છે. હયકર્ણ દ્વીપની જેમ અહીંયાં પણ પદ્વવર વેદિકા અને જુદા જુદા વૃક્ષોથી ઘેરાયેલા વનનું અને વનખંડનું વર્ણન કરી લેવું.
'सक्कुलीकण्णाण पुच्छा' श्री गौतमस्वामी या सूत्रांशथी प्रसुश्रीन पूछे છે કે હે ભગવન દક્ષિણ દિશાના શકુંલીકર્ણ મનુષ્યોને શક્લીકર્ણ નામને દ્વીપ કયાં આવેલ છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી ગૌતમસ્વામીને કહે છે કે 'गोयमा ! गंगोलियदीवस्स उत्तरपच्चथिमिल्लाओ चरिमंताओ लवणसमुई चत्तारि जोयणसयाइसेसं जहा हयकण्णाणं' हे गौतम! नांगालि दीपना उत्तर પશ્ચિમના ચરમાન્તથી લવણ સમુદ્રમાં ચાર જન અંદર જવાથી આવેલ ક્ષુદ્રહિમવાન પર્વતની દાઢા પર જમ્બુદ્વીપની વેદિકાના અન્તથી ચારસો જનના અંતરમાં દક્ષિણ દિશાના શખુલીકર્ણ મનુષ્યાન શકુંલીકણું નામ
જીવાભિગમસૂત્ર
