________________
२३८
भगवतीसूत्रे मुहुत्तममहिथाई' कालादेशेन-कालपकारेण कालापेक्षा जघन्येन द्वाविंशतिः सागरोपमाणि अन्तर्मुहूर्नाभ्यधिकानि 'उक्कोसेणं छावटि सागरोवमाई उत्कर्षण षट्पष्टिः सागरोपमाणि 'तिहिं पुषकोडीहि अमहियाई तिसृभिः पूर्वकोटिमिरभ्यधिकानि अत्र खजु भवानां कालस्य च बहुत्वं विवक्षितम् तादृशं बहुत्वं नारकस्य जघन्यस्थितिकत्वे लभ्यते इति, द्वाविंशतिसागरोपमायुरुको नारको भूत्वा पूर्वकोट्यायुष्कपश्चन्द्रियतियायोनिकेषु समुत्पद्यते तदा वारत्रयमेव एवमुत्पत्तिः स्यात् तत श्च वारत्रये पट्षष्टिः सागरोपमाणि पूर्वकोटित्रयं च रूप है। तथा-'कालादेसेणं जहन्नेणं बावीसं सागरोषमाइं अंतोमुटुत्तम
भहियाई' काल की अपेक्षा जघन्य से अन्तर्मुहर्स अधिक २२ मागरो. पम और उत्कृष्ट से 'छावहिं सागरोवमाईतिहिं पुवकोडीहिं अभ. हियाई" तीन पूर्वकोटि अधिक ६६ सागरोपम का है । इस प्रकार से वह जीव इतने कालत नारक गति का और पञ्चेन्द्रियतिर्यग्गति का सेवन करता है और इतने ही कालतक वह उसमें गमनागमन करता है। काल की अपेक्षा से और भव की अपेक्षा जो कालकी एवं भवों की बहुत्ता विवक्षित हुई है। सो ऐसी वह बटुना नारक की जघन्य स्थिति में प्राप्त होती हैं। कोई नारक २२ सागरोपम की जघन्य स्थितिवाला होकर जब पूर्वकोटि की आयुवाले पञ्चेन्द्रिय नियंग्योनिको में उत्पन्न हो जाता है, तो इस प्रकार से उम्मकी उत्पत्ति यदि तीन बार होती है, तो इस हालत में तीन पूर्वकोटि अधिक ६६ मागरोपम की स्थिति रूप भवाने अड५ ४२१॥ ३॥ छ. तथा कालादेसणं जहन्ने बावी सागरोवमाइंअंतोमुहुत्तमब्भहियाइ' नी पेक्षाथी ४५न्थी मतभुत अधि४ २२सावीस सागरे।५म भने अष्टधी 'छावटि सागरोवमाइ तिहि पुवकोडीहिं अब्भहियाई' ત્રણ પૂર્વકેટિ અધિક ૬૬ છાસઠ સાગરેપમો છે. એ રીતે તે જીવ આટલા કાળ સુધી નારક ગતિનું અને પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ ગતિનું સેવન કરે છે. અને એટલા જ કાળ સુધી તે એ ગતિમાં ગમનાગમન કરે છે. કાળની અપેક્ષાથી અને ભવની અપેક્ષાથી કાળનું અને ભવેનુ જે બહુપણું વિવિક્ષિત થયું છે, તેવું એ બહુપણ નારકની જઘન્ય સ્થિતિમાં પ્રાપ્ત થાય છે. કેઈ નારક ૨૨ બાવીસ સાગરોપમની જઘન્ય સ્થિતિવાળે થઈને જ્યારે પૂર્વકટીની આયુષ્ય વાળા પચન્દ્રિયતિયચ એનિવાળાએામાં ઉત્પન્ન થાય છે. તે એ રીતે તેની ઉત્પત્તિ જે ત્રણવાર થાય છે તે એ રિથતિમાં ત્રણ પૂર્વકેટિ અધિક ૬૬
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫
