________________
सूत्रकृतानसूने हास्यालापः कन्दुकादिभिः खेलनं वा एतत्कारिका बालसम्बन्धिनी क्रीडां मुनिः परिहरेत् । तथा-'नातिवेलं हसे' वेला-मर्यादा, तो वेलामतिक्रम्य न हसेत्हासपरिहासादिकममर्यादितं न कुर्यात्, तादृशहासादिकरणेऽष्टविधकर्मबन्धनं भवति । तदुक्तम्
'जीवे णं भंते ! हसमाणे उस्सूयमाणे वा कइकम्मपगडीयो बंधह ? गोयमा! सत्तविहबंधए वा अट्टविहबंधए वा' इति। अन्तरायमन्तरेण साधुः परगृहे नोपविशेष, न बा-बालक्रीडां कुर्यात् तथा-मर्यादामतिक्रम्य नैव इसेत् । एभिःकर्मबन्धसमुद्भवात् इति संक्षिप्तो गद्यार्थः ॥२९॥ मलम्-अणुस्सुओ उरालेसु, जयमाणो परिवए।
चरियाए अप्पमत्तो, पुट्ठो तत्थऽहियासए॥३०॥ छाया-अनुत्सुक उदारेषु, यतमानः परिव्रजेत् ।
चर्यायामप्रमत्तः, स्पृष्टस्तत्राधिसहेत ॥३०॥ हंसे नहीं। मर्यादाहीन हास परिहास करने से आठों प्रकार के कर्मों का बन्ध होता है। कहा भी है-'जीवे णं भंते' इत्यादि ___'हे भगवन् ! हंसता हुआ या उत्सुक होता हुआ जीव कितनी कर्मप्रकृतियों का बन्ध करता है ?
'हे गौतम! सात या आठ प्रकृतियों का बन्ध करता है। (आयु का बन्ध न हो तो सात और हो तो आठ का बंध होता है।)
तात्पर्य यह है कि अन्तराय के विना साधु गृहस्थ के घर में न बैठे, बाल क्रीड़ा न करे और मर्यादा का उल्लंघन करके न हंसे, क्योकि इससे कर्मबंध होता है ॥२९॥
દાનું ઉલ્લંઘન કરીને હસે નહીં મર્યાદા વિનાનું હાસ્ય કે પરિહાસ કરવાથી मा ४२॥ ४२ मध थाय छ, ध्यु ५५ छ है-'जीवे णं भंते !' त्याle
હે ભગવાન હસતે એ અથવા ઉત્સુક થતે એ જીવ, કેટલી કર્મ પ્રકૃતિને બંધ બાંધે છે ? હે ગૌતમ ! સાત અથવા આઠ પ્રકૃતિને બંધ કરે છે. (આને બંધ ન હોય તો સાત અને આયુને બંધ હોય તે આઠ કર્મ પ્રકતિને બંધ કરે છે.) કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે-અંતરાય વિના સાધુએ ગૃહસ્થના ઘરમાં બેસવું નહીં, બાલ કીડા કરવી નહીં, અને મર્યાદાનું ઉલંઘન કરીને હસવું નહીં કેમકે તેનાથી કમને બંધ થાય છે. મારા
श्रीसूत्रकृतांगसूत्र : 3
