Page Text
________________
मर्सप्रकाशिका टीका श्रुतस्कंघ २ उ. १ सू० १ चतुर्थ भाषाजातमध्ययननिरूपणम् ५९७ साधूनां साध्वीनाञ्च कीदृशं वचनं वक्तव्यं कीदृशं च वचनं न वक्तव्यमित्येवं वचनविशुद्धिकारकतया वर्णनं कृतं वर्तते तथापि किञ्चिद् अवान्तर विशेषोऽस्त्येव, तथाहि प्रथमोद्देशके एकवचनादि षोडशविधवचनविभागः, एवम् एवंभूतं वचनं भाषितव्यं नैवंभूतं वचनं भाषितव्यमिति च व्यावणितमस्ति, द्वितीयोदेशकेतु क्रोधादिनामुत्पर्यिथा न भवति तथा भाषणोयम् इति विशेषो योधव्यः, उक्तश्च-'सम्वेऽवि य वयणविसोहिकारगा तहवि अत्थि उ विसेसो । वयणविभत्ती पढमे उप्पत्ती वज्जणाबीए । इति। सर्वावपि च वचनविशोधिकारको तथापि अस्ति तु विशेषः । वचनविभक्तिः प्रथमे उत्पत्तिवर्जनं द्वितीये ॥ इति । सम्प्रति साधूनां साध्वीनाश्च कीदृशं वचनं वक्तव्यं कीदृशी भाषा भाषितव्या इत्येवं रीत्या वर्णयितुही उद्देशो में यद्यपि साधु और साध्वी को किस प्रकार का वचन बोलना चाहिये और किस प्रकार का वचन नहीं बोलना चाहिये इस तरह वचन की विशुद्धि कारक के रूप में वर्णन किया गया है तथापि (फिर भी) कुछ न कुछ अवान्तर विशेषता है ही, जैसे कि-प्रथम उद्देशक में एक वचनादि सोलह प्रकार का वचनविभाग किया गया है और ऐसा वचन बोलना चाहिये ऐसा वचन नहीं बोलना चाहिये इसका भी वर्णन किया गया है किन्तु दितीय उद्दे. शक में क्रोधादि जिस से उत्पन्न नहीं हो ऐसा वचन बोलना चाहिये इस तरह दोनों उद्देशकों में परस्पर विशेषता समझनी चाहिये कहा भी है-'सव्वेऽपि य वयणकारगा तहविअस्थि उ विसेसो। वयणविभत्ती पढमे उत्पत्ती वज्जणा बीए' इति सर्वावपि च वचनयिशोधिकारको तथापि अस्ति तु विशेषः वचन विभक्तिः प्रथमे उत्पत्ति वर्जने द्वितीये ॥ इति॥
___ अब साधु और साध्वी को किस प्रकारका वचन बोलना चाहिये और किस तरह की भाषा का प्रयोग करना चाहिये यह बतलाते हैं
આ ભાષાજાત અધ્યયનના બનને ઉદ્દેશામાં જે કે સાધુ અને સાથીએ કેવા પ્રકારના વચન બેલા અને કેવા પ્રકારના વચન ન બોલવા એ પ્રમાણે વચનની વિશુદ્ધિરૂપમાં વર્ણન કરવામાં આવેલ છે. તે પણ કંઈને કંઈ અવાન્તર વિશેષતા છે જ જેમ કેપહેલા ઉદ્દેશામાં એક વચનાદિ મેળ પ્રકારના વચન વિભાગ કરવામાં આવેલ છે. અને એવા વચન બોલવા જોઈએ અને એવા વચન ન બેલવા જોઈએ એ પ્રકારનું પણ વર્ણન કરાયેલા છે. પરંતુ બીજા ઉદ્દેશામાં જેનાથી ક્રોધ વિગેરે ઉપન ન થાય એવા વચન બોલવા જોઈએ એ બતાવેલ છે. આ રીતે બેઉ ઉદ્દેશામાં પરસ્પર વિશેષતા સમજવી કહ્યું પણ છે.
सव्वेऽवि य वयणविसोहि कारगा तहवि अस्थि उ विसेसो
षयणविभत्ती पढमे उत्पत्ती बज्जणा बीए इति । હવે સાધુ અને સાવીને કેવા પ્રકારનું વચન બોલવું જોઈએ અને કેવી ભાષાને પ્રયોગ કરે જોઈએ તે સવકાર કહે છે
श्री सागसूत्र :४
| SR No. | 006304 |
| Book Title | Agam 01 Ang 01 Aacharang Sutra Part 04 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 1199 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_acharang |
| File Size | 83 MB |