Page Text
________________
आचारांगसूत्रे अथ तृतीयम् ईर्याध्ययनं प्रारभ्यते मूलम्-अब्भुयगए खलु वासावासे अभिपवुढे बहवे पाणा अभिसंभूया, यह बीया अहुणा मिन्ना, अंतरा से मग्गा बहुपाणा बहुबोया जाय ससंताणगा अणभिक्कता पंथा नो विन्नाया मग्गा सेवं गच्चा णो गामाणुगाम दूइजिजा, तओ संजयामेव वासावासं उवल्लिइज्जा ॥सू० १॥
छाया-अभ्युपगते खलु वार्षावासे, अभिप्रवृष्टे बहवः प्राणिनः अभिसंभूताः, बहूनि बीजानि अधुना भिन्नानि, अन्तरा तस्य मार्गाः बहुप्राणाः बहुबीजा यावत् ससन्तानकाः अनभिक्रान्ता पत्थानः, नो विज्ञाता मार्गाः स एवं ज्ञात्वा नो ग्रामानुग्रामं गच्छेत्, ततःसंयत एव वर्षावासम् उपळीयेत ॥१॥
टीका-अथ साधना साध्वीनाश्च कयारीत्या कदा कुत्र वा गमनं कर्तव्यं न या कर्तव्य मिति प्रतिपादयितुं तृतीयम् ईर्याध्ययनं प्रारभ्यते, तत्र द्रव्य-क्षेत्र-कालभाय भेदात् चतुर्विधा खलु ईर्या भवति ईरणम् ईर्या इति व्युप्तत्या गमनम् ईशब्दार्थः, तत्र सवित्ताचितमिश्रभेदाद द्रव्येर्या त्रिविधा बोध्या, तत्र सचित बात पुरुषादे न्यस्य गमनरूपा सचित्त द्रव्येर्या, अचित्त परमाण्वादे व्यस्य गमनरूपा अचित्तद्रव्येर्या, एवं स्थादिगमनरूपा सचित्ताचित्ता
अब तीसरा ईर्याध्ययन आरम्भ किया जाता है टीकार्थ-अब साधु और साध्वी को किस तरह कब और कहां गमन करना चाहिये या नहीं करना चाहिये यह प्रतिपादन करने के लिये तीसरा ईयोऽध्ययन प्रारम्भ किया जाता हैं, उस में द्रव्य, क्षेत्र, काल भाव के भेद से चार प्रकार की ईर्या होती है, ईरणम् ईयो इस व्युत्पत्ति से 'ईर् गतौ' गत्यर्थक ईर धातु से भाव वाच्य क्यप् प्रत्ययकरके निष्पन्न ईर्या शब्द का गमन अर्थ होता है, उनमें सचित्त, अचित्त, और मिश्र के भेद से द्रव्येर्या तीन प्रकारकी होती है, उन में सचित्त वायु और पुरुष वगैरह द्रव्य की गमन रूपा सचित्त द्रव्येर्या कहलाती है 'एवं अचित्त परमाणु वगैरह द्रव्य की गमन रूपा अचित्त द्रव्येर्या कही जाती है और
- ત્રીજા ઈર્ષાધ્યયનને પ્રારંભ ટીકાઈ–વે સાધુ અને સાધના ગમનાગમન વિધિનું પ્રતિપાદન કરવા માટે ત્રીજા ઈ ધ્યયનને પ્રારંભ કરવામાં આવે છે. તેમાં દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર કાલ, અને ભાવના ભેદથી ચાર પ્રકારની ध्या राय छे. 'इरणम्इया' मा व्युत्पत्तिथी सत्यय ४२ धातुथी सार वा२यय॥ ४५प्रत्य કરીને થયેલ ઈર્યા શબ્દને અર્થ ગમન થાય છે. તેમાં સચિત્ત, અચિત્ત અને મિશ્રના ભેદથી દ્રવ્ય ઈર્યા ત્રણ પ્રકારની થાય છે. તેમાં સચિત્ત વાયુ અને પુરૂષ વિગેરે દ્રવ્યની ગમન રૂપ સચિત્ત દ્રય ઈર્યા કહેવાય છે. તથા અચિત્ત પરમાણું વિગેરે દ્રવ્યની ગમન રૂપ અચિત્ત દ્રવ્ય ઈર્યા કહેવાય છે, અને રથ વિગેરેની ગમનરૂપા સચિત્તાચિત્તાત્મક મિશ્ર
श्री मायारागसूत्र :४
| SR No. | 006304 |
| Book Title | Agam 01 Ang 01 Aacharang Sutra Part 04 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 1199 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_acharang |
| File Size | 83 MB |