________________
२३४
___ आचारांगसूत्रे 'अण्णयरं वा तहप्पगारं' अन्यतरद् वा अन्यद् वा किमपि तथाप्रकारम् कणिकाप्रभृति सदृशं. वस्तु ‘आमगं' आमम् अपरिपक्वम् ‘अतत्थपरिण यं' अशस्त्रपरिणतम् अशस्त्रोपहतम् इत्यर्थः अप्फासुयं' अप्रामुकम् सचित्तम् 'जाव' यावद् अनेषणीयम् आधाकर्मादिदोषदुष्टं मन्यमान: ज्ञासा 'लाभे संते' लाभे सति ‘णो पडिगाहिज्जा' नो प्रतिगृह्णीयात्, संयमात्मविराधना संभवात् ॥ सू० ९२॥
मूलम्-एस खल्ल तस्स भिक्खुस्स भिक्खुणीए वा सामग्गिय तिबेमि ॥सू० ९३॥ ॥अट्रमो उद्देसो समत्तो ॥
छया-एतत् खलु तस्य भिक्षुकस्य भिक्षुकक्या वा सामग्रयम् इति ब्रवीमि ॥ सू० ९३॥
टीका-'एस खलु तस्स भिक्खुस्स' एतत् खलु पिण्डैषणा संयमपालनं तस्य पूर्वोक्तस्य भिक्षुकस्य 'भिक्खुणीए वा' भिक्षुक्या वा 'सामग्गिय सामग्र्यम् समग्रता सम्पूर्णता साधुभावस्य 'त्तिबेमि' इति ब्रवीमि उपदिशामि ।। सू० ९३ ॥ इति अष्टमोद्देशः समाप्त ॥ ड गं वा' तिलपर्पटिका-तिलपापडी हो अन्य भी कोई दूसरा इस प्रकार का चाचल कणिका वगैरह के सदृश वस्तु हो, ये सभी चावल कणिका वगैरह यदि आम- अपरिपक्य कच्चा और अशस्त्रोपहत है तो ऐसे कच्चे और अशस्त्रोपहत चावल कणिका वगैरह को अप्रासुक-सचित्त और यावत्-अनेषणीय-आधा. कर्मादि दोषों से दूषित समझकर साधु और साध्वी उस को ग्रहण नहीं करे क्योंकि उक्तरीति से चावल कणिका वगैरह कच्चे और अशस्त्रोपहत होने से सचित्त और आधाकर्मादि दोषों से युक्त होने के कारण उस को ग्रहण करने पर साधु और साध्वी को संयम-आत्म विराधना होगी, इसलिये इसप्रकार के चावल कणिका वगैरह को नहीं ले ॥ ९२॥
अब अष्टमोद्देशक के अन्त में पिण्डैषणा विषयक पूर्वोक्त वक्तव्यता क उपसंहार करते हुए कहते हैं
टीकार्थ-'एस खलु तस्स भिक्खुस्स, भिक्खुणीए वा सामग्गियं त्ति बेमि' मा 'तिलपप्पडगं वा' तदा पापडी डाय अथवा अन्य तनावी मील पतु हाय ते બધા ચેખા કણિક વિગેરે જે અપરિકવ હોય પૂરા પાડ્યા વગરના અને શસ્ત્રો પહત હોય તે તેવા ચેખા કણકી વિગેરેને સચિત્ત અને આધાકર્માદિ દોષવાળ સમજીને સાધુ કે સાધવીએ તેને લેવા નહીં કેમ કે ઉપરોક્ત પ્રકારના ચેખા કણકી વિગેરે કાચા અને અશસ્ત્રો પહત હોવાથી દોષવાળા ગણાય છે તેથી તે ગ્રહણ કરવાથી સાધુ સાધ્વીને સંયમ આત્મ વિરાધના લાગે છે. તેથી તેવા પ્રકારના ચોખા કણકી વિગેરેને લેવા નહીં કે સૂ. ૯૨ |
હવે આઠમા ઉદ્દેશાના અંતમાં પિંડેષણ સંબંધી પૂર્વોક્ત કથનને ઉપસંહાર કરતાં सूत्र४२ ४३ छ.
2014-'एस खलु तस्स भिक्खुस्स भिक्खुणीए वा' मा ५ 3५॥ सधी संयमानु
श्री आया। सूत्र : ४
