________________
४०
आचारागसूत्रे स्वेन साकं नीयमानगृहस्थैः सम्पादितेनाधाकर्मादिदोषदूषितेनाशनेनोपजीविनो दण्डिशाक्यादयो गृहस्थनिश्रया विहारिणोऽवसन्नपार्श्वस्थादयो वा मुनिवेषधारिणो द्रव्यलिङ्गिनो वा षड्जीवनिकायोपमर्दकाः समुत्पद्यन्ते। ___ यद्वा एतेष्वेव-बड्जीवनिकायेष्वेव आरम्भजीविनो जायन्ते । यश्च सम्यग्दर्शनादिकमुपलभ्यापि विपरीतपरिणतेः साफल्यमनवाप्य चारित्रान्तरायोदयापुनरपि सावद्यानुष्ठायी भवतीति दर्शयति___'अत्रापी'-त्यादि, अत्रापि-आईतसंयमाभ्युपगमेऽपि बाला अविदिततत्कटुकफलः परिपच्यमानः विषयतृष्णया परिपीड्यमानः, यद्वा 'परितप्यमानः' जीवी हैं । सावद्य व्यापार में तत्पर इन गृहस्थों में ही ये षड्जीवनिकाय के उपमर्दक आरंभजीवी, अर्थात्-सेवाके लिये अपने साथ जो गृहस्थों को रखते हैं तथा उनके द्वारा निर्मापित और आधाकर्मादि दोषों से दुषित आहार से जो जीते हैं ऐसे दण्डिशाक्यादि साधु, अथवा गृहस्थों की निश्रा में विहार करनेवाले अवसन्न-पासस्थादिक, अथवामुनिवेषधारी द्रव्यलिङ्गी साधु उत्पन्न होते हैं। अथवा-ये आरंभजीवी दण्डिशाक्यादिक षड्जीवनिकायों में ही उत्पन्न होते हैं। जो सम्यग्दर्शनादिकको प्राप्त कर के भी अपनी विपरीत परिणति से उसकी सफलता को न पा कर पश्चात् चारित्र-अन्तराय ( चारित्रमोहनीय ) के उदय से पुनरपि सावद्य व्यापारों को करनेवाला होता है, उसको “अत्रापि बालः परिपच्यमानो रमते पापेषु कर्मसु अशरणं शरणमिति मन्यमानः" इस सूत्रांश से सूत्रकार प्रदर्शित करते हैं किસાવધ વ્યાપારમાં તત્પર આ ગૃહસ્થોમાં જ પડછાનિકાયના ઉપમઈક આરંભળવી, અર્થાત્ સેવા માટે પોતાની સાથે જે ગૃહસ્થોને રાખે છે તથા એના દ્વારા નિર્માપિત અને આધાકર્માદિક દોષોથી દૂષિત આહારથી જે જીવે છે એવા દંડી શાયાદિ સાધુ અથવા ગૃહસ્થોની નિશ્રામાં વિહાર કરવાવાળા અવસન્ન–પાસસ્થાદિક અથવા અનિવેષધારી દ્રવ્યલિંગી સાધુ ઉત્પન્ન થાય છે. અથવા– આ આરંભળવી દંડી, શાક્યાદિ ષડૂજીવનિકાયોમાં જ ઉત્પન્ન થાય છે.
- જે સમ્યગ્દર્શનાદિકને પ્રાપ્ત કરીને પણ પિતાની વિપરીત પરિણતિથી તેની સફળતાને પ્રાપ્ત ન કરતાં પાછળથી ચારિત્રાતરાય (ચારિત્રમેહનીય) न! अध्यथी धुन: सावध व्यापारन॥ ४२वावाणामने छे. सूत्रा२-" अत्रापि बालः परिपच्यमानो रमते पापेषु कर्मसु अशरणं मे शरणमिति मन्यमानः" २॥ सूत्रांशी તેવા જીવોનું પ્રદર્શન કરે છે કે–દીક્ષા અંગીકાર કરીને પણ જે સાવદ્ય
श्री. मायाग सूत्र : 3
