________________
(૧૪૮) વનમાં રહેલ મુનિ પાસે દીક્ષા ગ્રહણ કરી. કુમા મુનિને વંદના કરીને આકાશમાર્ગે પાછો વળ્યો. માર્ગમાં જતાં અરણ્યમાં તેણે એક ઉનંગ સુવર્ણમય પ્રાસાદ જોયો. તેથી નીચે ઊતરીને પ્રાસાદમાં પ્રવેશ કરીને શ્રી ઋષભદેવ પરમાત્માની પ્રતિમાને તે વંદન કરતો હતો. તેટલામાં “મો નિર્વમુતિ” “અહો ! પૃથ્વી પર કોઈ વીર પુરુષ નથી.” એવો કરુણામય દીર્ઘ ધ્વનિ તેણે પાંભળ્યો. કુમાર ચૈત્ય બહાર આવીને જુએ છે, તો પાસે એક વૃક્ષ નીચે પુષ્યની માળાને ધારણ કરનારી પરમ લાવણ્યોપેત રૂપવતી બાળા હતી. તેને જોઈને કુમારે વિચાર્યું કે આ સ્ત્રીનો જ કરુણાભર્યો શબ્દ હશે. તેવામાં કુમારે યોગીને આવતો જોયો. તે યોગીએ પોતાના કંઠમાં ખોપરીની માળા પહેરેલી હતી. હાથમાં કપાલ રાખ્યું હતું, અને તેનું શરીર અતિભયંકર રૌદ્ર ભાસતું હતું, તેનું નામ યમકિંકર હતું. તે યોગી વૃક્ષ નીચે આવીને મંડળ કરીને તેમાં ધ્યાન રહિત બેઠો. અને પાસે અગ્નિનો કુંડ કરીને તેમાં હોમ કરવા લાગ્યો. પછી તે ઊભો થઈને રુદન કરતી કન્યાના કેશ ઝાલીને બોલ્યો કે, “હે સુંદરી ! તારો કહેલ અવધિ પૂર્ણ થયો, માટે મારી સાથે લગ્ન કર.” તે બાળા બોલી કે- “ઉભય લોકો વિરુદ્ધ એવું વચન કેમ બોલે છે? હું સુરસિંલકુમાર વિના અન્ય કોઈને વાંછતી નથી;” તે સાંભળીને ક્રોધ પામેલ યોગી તે બાળાને તાડન કરવા લાગ્યો. એટલે કુમાર ત્યાં આવી પહોંચ્યો, અને યોગીને દૂર કર્યો. ત્યારે યોગ, બોલ્યો કે- “હે વીર પુરુષ ! આ અસત્ય બોલનારી સ્ત્રીનો પક્ષપાત તમે કેમ કરો છો? સાંભળો, પ્રથમ હું સર્વ વાંછિત પૂર્ણ કરનાર મંત્ર સિદ્ધ કરવા માટે સર્વ લક્ષણથી સંપૂર્ણ અંગવાળી આ સ્ત્રીને તેની સખી સહિત અહીં લાવ્યો હતો. પરંતુ તેના પર મને રાગ થવાથી મેં તેને કહ્યું કે“આ સુંદરી ! તું મને સ્વામીરૂપે અંગીકાર કરે, તો આ મરણના કષ્ટથી તને મુક્ત કરું.” તે સાંભળીને તેણીએ જૂઠું હાસ્ય કરીને કહ્યું કે “તમારી ઇચ્છા કોણ ન કરે? પરંતુ મારે એક માસ પર્યન્ત
