________________
દક્ષિણ ભારતમાં અહીં રામદાસને એકાંતવાસ સેવવાની ફુરણા થઈ, એટલે સાધુરામને વાત કરી. સાધુરામ તરત જ સ્વામીજીને મોટા મંદિરની પાછળના પર્વત પર લઈ ગયા. ઉપર ઘણી ગુફાઓ હતી તેમાંની એક નાની ગુફા પસંદ પડવાથી બીજે દિવસે ત્યાં જઈને રહ્યા.
આ ગુફામાં રામના ધ્યાનમાં લીન બની લગભગ એક મહિનો ગાળ્યો. પહેલી જ વાર રામે રામદાસને ભજન માટે આવા એકાંતમાં મૂક્યા હતા. કોઈ પણ જાતના વિક્ષેપ વિના રામનું સતત ચિંતન અહીં થઈ શકતું હતું. પરિણામે તેમને ખૂબ આનંદ આવતો હતો. કહો કે અવર્ણનીય આનંદ આવતો હતો. કહો કે અવર્ણનીય આનંદસાગરમાં એ ડૂબકાં જ ખાતા હતા. આનંદમાત્રના કેન્દ્રમાં મન લગાડવું એટલે જ શુદ્ધ આનંદનો અનુભવ !
એક દિવસ રામના જ ધ્યાનમાં મસ્ત બનેલા સ્વામીજી ગુફાની બહાર નીકળ્યા તો ગુફાથી થોડે દૂર તેમણે એક માણસને ઊભેલો જોયો. સ્વામીજી ઓચિંતા જ દોડ્યા, અને પેલા માણસને ભેટી પડ્યા. પેલો બિચારો તો ભડકી જ ગયો. એને લાગ્યું કે કોઈ પાગલ પોતાને આ પ્રમાણે વળગી પડ્યો છે. વખતે આ ગાંને પોતાને કંઈ વગાડી બેસે એવી પણ બીક તેને લાગી. રામદાસ ખરેખર પાગલ જ હતા. પણ એમનું ગાંડપણ રામ માટેનું હતું. “અહો ! રામ જ સાક્ષાત્ પધાર્યા છે' એવા વિચારમાં જ રામદાસ પેલા પાસે દોડી ગયા હતા. ક્યારેક
ક્યારેક તો ગુફાની પાસે ઊગેલા છોડવા અને ઝાડને પણ બાથમાં લેવાની ઊર્મિ એમને થઈ આવતી. સર્વ બાજુથી રામ એમને
