________________
૮૪
જ્ઞાનસાર
ઉદય. જૈન તત્ત્વજ્ઞાનમાં આ વાત આત્માના ગુણને લાગુ
પડે છે.
જેના ભવભ્રમણની મર્યાદા હજી નકકી ન થઈ હોય એવા પ્રકારના જીવને કૃષ્ણપક્ષવાળા જીવ કહેવાય. જ્યારથી સમ્યકત્વ થાય, હૃદયમાં સમજણભરી શ્રદ્ધાના પ્રકાશ થાય, ત્યારથી એ શુકલપક્ષી કહેવાય.
.
અખો મણ અધારા કરતાં રતીભાર પ્રકાશ વધી જાય. મિથ્યાત્વઘેર્યા હદયમાં આત્મજ્ઞાનના એક તણખા પ્રગટે એ સમ્યકત્વ, સમ્યકત્વ તરત્તમના ભેદે પાંચ પ્રકારનાં છે. પાંચ પ્રકારમાંથી ગમે તે સમ્યકત્વ હાય પણ એ તણખા અધારાભરી ગુફામાં અજવાળું કરે છે.
ભેાળાનાથે શું ગાયું ? “એક જ દે ચિનગારી” એક ચિનગારી મળે તે બધા જ કચરા સળગી જાય, પણ ચિનગારી કયાં છે?
ગામડામાં દીવાસળી ન હેાય તે શું કરે ? પડેાશમાં ચૂલા ચાલતા હેાય તે એમાંથી છાણામાં એક અંગારા લઇ આવે, એનાથી આખાય ઘરની રસાઇ થાય.
એક તણખા આવે તેા જીવન આખું ઉષ્માથી ભરાઇ
જાય.
હે મહાનલ ! હે પરમાત્મા ! તારી પાસે પૂર્ણ સમ્યકત્વક્ષાયિક સમ્યકત્વ છે એનામાંથી માત્ર એક તણખા માગું છું. આ ચિનગારી ન મળે તેા ખધુ' મળ્યું, ન મળ્યા ખરાખર છે, અને એ મળી જાય અને કદાચ દુનિયાની હરીફાઈમાં આગળ ન નીકળેા તાય કઈ વાંધા નહિ. જે માટે આવ્યા હતા તે તે મળી ગયું!
