________________
૩૨
જ્ઞાનસાર એને જેમ મદિરાને કેફ ચઢયે હતા તેમ માણસને આજે મેહને કેફ ચઢયા છે, અને ગમે ત્યાં આળેટયા કરે, ગમે તેમ બોલ્યા કરે, ગમે તેમ વર્યા કરે, મેઢામાંથી ન શોભે એવા શબ્દો ચાલ્યા આવે. મેઢામાં નિંદા, વાતમાં ગંદકી, આંખમાં ઈર્ષા, આનું કારણ શું ? મેહેને કેફ ચઢયો છે, નહિતર જેનામાં પરમાત્મા બિરાજમાન છે એવો માણસ આ કેમ? .
માણસ પિતે ખરાબ નથી, નશે ખરાબ છે. એક ચિંતકે ઠીક જ કહ્યું :
જિલ્લા મેહમયી–પ્રમા–મહિલા, ,
૩ –મૂર્ત યાત્” મોહની પ્રમાદ રૂપી આકરી મદિરા પીને માનવ ઉન્મત્ત બન્યા છે. એને પોતાની અવસ્થાનું ભાન નથી. એ ન જોવાનું જુએ છે, ન બોલવાનું બેલે છે અને ન કરવાનું કરે છે. એને ભાન જ નથી. આ ભાન કેમ આવે? જ્ઞાનદષ્ટિ ઊઘડી જાય તે. - તૃષ્ણારૂપી કાળી નાગણ સમસ્ત દુનિયાને ડંખી રહી છે. એમાં ય વાર્ધકયમાં એનું જોર વધી જાય છે. વાર્ધકયમાં ખાવાની, પચાવવાની, જેવાની, ચાલવાની–આ બધી શક્તિઓ ઘટતી જાય, પણ તૃષ્ણા વધતી જાય.
થાય કે મારા પુત્ર માટે ભેગું કરું; પત્ર માટે મૂકી જાઉં. બિચારો પૌત્રે વિચાર કરે છે, પોતાને નહિ. આના જેવો ગમાર કોણ ? જે, અવસ્થા થવા છતાં પણ પિતાને વિચાર ન કરે તેને શું કહેવું ? તું પિટલાં બાંધીને આપીને જાય પણ એનું ભાગ્ય નહિ હોય તે રહેવાનું નથી
