________________
૧૮
: જ્ઞાનસાર
પૂર્ણાષ્ટક (૩) अवास्तवी विकल्पैः स्यात्, पूर्णताऽब्धेरिवोर्भिभि:। पूर्णा नन्द स्तु भगवां स्ति मि तो द घि सन्निभ : ॥ ..
સંક૯પ અને વિક૯પોથી, મનમાં આવતા સારાં અને ખરાબ તરંગોથી આપણું અંદરની, સ્થિરતા, શાંતિ અને સ્વસ્થતા ડહોળાઈ જાય છે. જીવન એક દરિયે બની જાય છે જેમાં ભરતી અને ઓટનાં તોફાનો ચાલ્યા કરતાં હોય છે.
તરંગમાં તળિયું ન દેખાય. જીવનમાં સંકલ્પ અને વિક૯૫ના તરંગ જ તરંગ હોય ત્યાં સ્વનું દર્શન કયાંથી થાય ? પાણી પારદર્શક હોવા છતાં તરંગ હોય ત્યારે એનું તલ ન દેખાય.
એવી જ રીતે ઊભરો આવે છે ત્યારે માપ નીકળતું નથી. મારા પિતાશ્રીએ કહેલા આ પ્રસંગ છે. એ નાના હતા, ઘરમાં ચાર ભેંશ હતી; મારાં દાદીમાં સવારે દૂધ દોહવા બેસે ત્યારે લોટો લઈને એ જતા. દાદીમાં દૂધ ભરીને આપતાં, મેડી ઉપર જઈને એ પીવા બેસતા, એટલીવારમાં ઉપરનાં બધાં ફીણ બેસી જતાં, ભરેલો લોટો પણ થઈ જતે. લેટ ભરીને દૂધ કેમ ન આપ્યું એમ કહી એમણે એકવાર લોટ પછાડ; ત્યારે દાદીમાએ કહેલું : “ દીકરા! ફીણ હોય ત્યારે માપ નીકળતું નથી. લોટ ખાલી થાય ત્યારે પાછો આપે તે ભરી આપું પણ ઊભરે હોય ત્યારે માપ કેમ નીકળે ?”
