________________
શ્રી વાસુપૂજ્ય સ્વામીજી 450
(દ્રવ્ય), એની ચેતના (પર્યાય)ને સાદિ-સાન્ત પૂર્વકની અવસ્થામાંથી બહાર કાઢી, સાદિ-અનંત એવી કર્મરહિત અવસ્થા એટલે કે સિદ્ધાવસ્થાને પ્રાપ્ત કરી શકે છે.
ચેતન સ્વભાવથી જ્ઞાનસ્વરૂપ છે. જ્ઞાનસ્વરૂપ હોવાથી, ચેતનની ચેતના જ્ઞાનચેતનાંરૂપે જ કાર્યશીલ હોવી જોઈએ. અર્થાત્ ચેતનની ચેતનાનું કાર્ય જોવા અને જાણવાનું જ માત્ર હોવું જોઈએ. એના પરમ વિશુદ્ધ સ્વરૂપમાં તો, એને જોવા કે જાણવા જવાપણું પણ ન હોય. એની જ્ઞાનચેતનાના પ્રકાશમાં સહજપણે અપ્રયાસ બધું દેખાઈ અને જણાઈ જતું હોય છે. એ સ્થિતિ એવી છે. કે...
Not going to know but came to know. જાણવા ગયા વગર જ્ઞાનચેતનામાં જણાઈ જાય.
જો ચેતન, ચિતિક્રિયા એટલે કે સ્વરૂપક્રિયા કરે છે, તો ભવિષ્યમાં જ્ઞાનચેતના કેવળજ્ઞાન ચેતનામાં પરિણમે છે અને એના ફળરૂપે આનંદવેદનને પામે છે. ચેતન, એના અનંતદર્શન, અનંતજ્ઞાન, અનંતસુખ અને એ ત્રણેની અનંતતાને અનંતકાળ ટકાવી રાખનાર અનંતશક્તિ અર્થાત્ અનંતવીર્યને પામીને, અનંતચતુષ્કનો સ્વામી બને છે. આ પરિણામ ત્યારે જ આવે, કે જ્યારે ચેતન સભાનપણે, સતત જ્ઞાનધારામાં સજાગ રહેવાનો પુરુષાર્થ આદરે અને જ્ઞાનધારાને સ્થાયી બનાવે. આ જ્ઞાનધારાને આત્મધારા કે ચૈતન્યધારા પણ કહી શકાય.
જો ચેતન જ્ઞાનધારામાં સ્થિત નથી અને જ્ઞાનધારામાં રહેવાનો પુરુષાર્થ પણ કરતો નથી, તો તે કર્મધારામાં તણાય છે.
જ્ઞાનચેતનાથી જે ચેતન ચેતનવંત નથી, તેની ચેતના, કર્મચેતના
પરમાત્મા દીપક છે પણ કારક નથી. જાણનાર છે પણ કરનાર નથી.
