________________
ચરણસિત્તરીમાં ૧૦ શ્રમધમ
૨૫૭
કંઈ બાધક નથી.
આ ગ્રંથમાં જુદી કહેલી પાંચ મહાવ્રતની પચીસ ભાવનાઓથી પવિત્રપણે (નિરતિચાર) પાળેલાં આ વ્રત યથાર્થ ગુણસાધક બને છે.
એ ઉપરાંત પ્રભુ શ્રી મહાવીરદેવના શાસનમાં છ રાત્રિભેજનવિરમણ વ્રત આ પ્રમાણે કહેલું છે –
चतुर्विधस्याहारस्य, सर्वथा (निशायाम् ) परिवर्जनम् । षष्ठं व्रतमिहैतानि, जिनमूलगुणाः स्मृताः ॥८॥
ભાવાર્થ-અશન, પાન, ખાદિમ અને સ્વાદિમ-એ ચારે પ્રકારના આહારને રાત્રિએ સર્વથા ત્યાગ કરે તે છઠું રાત્રિભેજનવિરમણ વ્રત કહ્યું છે.
શ્રી જિનેશ્વરએ આ વ્રતોને તથા ઉપલક્ષણથી આગળ કહીશું તે શ્રમણધર્મ વગેરે ચરણસિત્તરીના ભેદને સંયમના મૂળ ગુણો કહ્યા છે. તેમાં હવે દશવિધ શ્રમણુધર્મ કહીએ છીએ–
खंती मद्दव अज्जव, मुत्ती तव संजमे अ बोधव्वे । सच्चं सोयं आकिंचणं, च बंभं च जइधम्मो ॥९॥
ભાવાર્થ-૧. ક્ષમા-શક્તિના સદભાવે કે અભાવે પણ પરાભવાદિ પ્રતિકૂળતાને સહન કરવાને આત્મપરિણામ અર્થાત્ ક્રોધકષાયના ઉદયને સર્વ રીતે નિષ્ફળ બનાવ
૧૭
