________________
ગોચરીના દોષો
૨૩૭
સચિત્તમાં અને ૪. અચિત્ત અચિત્તમાં ખાલી કરે, એ ચાર ભાંગામાં છેલ્લો ભાંગે શુદ્ધ જાણ.
૬. દાયક-અગ્ય દાતારના હાથે વહેરવાથી દાયકદેષ લાગે. તે દાતારનું સ્વરૂપ નીચે પ્રમાણે જાણવું–
अवत्त अपहु थेरे, पंडे मत्ते अ खित्तचित्ते अ । दित्ते जक्खाइ8, करचरणछिन्नंध णिअले अ ॥१॥ तद्दोस गुग्विणी बालवच्छ कंडंतीपिस-भज्जंती । कंतती पिंजती, भइआ दगमाइणो दोसा ॥२॥
અર્થ—અવ્યક્ત એટલે બાળ વગેરે અયોગ દાતારને હાથે દાન લેવામાં નીચે પ્રમાણે ઉત્સર્ગ અપવાદ સમજ –
૧. અવ્યક્ત-આઠ વર્ષથી ન્યૂન ઉમ્મરવાળે બાળ જાણવો. માતા-પિતાદિની સંમતિ વિના તેના હાથે દાન લેવાથી સાધુની ઉપર ઘણું લઈ જવા વગેરેને આપ આવે અને તેના વાલીઓને દ્વેષ થાય, માટે તેના હાથે નહિ લેવું, કિન્તુ તેનાં માતા-પિતાદિની સંમતિથી તે વહેરાવે તે લેવું, એમ સર્વત્ર ગુણદોષ સ્વયં વિચારવા.
૨. અપ્રભુ-નેકર, ચાકર, રાઈ વગેરે સત્તા વિનાને દાતાર વહેરાવે તે પણ ન લેવું, કિન્તુ તેના માલિકની સંમતિથી તે વહેરાવતો હોય તે લેવું કલ્પ.
૩. સ્થવિર-સિત્તર અથવા મતાન્તરે સાઠ વર્ષથી વધારે ઉમ્મરવાળો વૃદ્ધ તેના હાથે વહરતાં શરીર કંપવા
