________________
૩૭
કરે છે. સંતા -મુનિભગવંતા પેાતાની દેશના-ઉપદેશ દ્વારા પુણ્યશાળીએ એવાં સુખી ને સમૃદ્ધ લાને તેન ત્યક્તેન મુનિયા :” ના ત્યાગમંત્ર આપી દાનાદિ દ્વારા સુખી શ્રીમંતા અને સતાધીશોની શ્રીમ'તાઈના તથા શક્તિએના બહુજ નહિતાય સદુપયેાગ કરાવે છે. એમાં તે આપનારનું ચ ભલુ' થાય છે અને લેનારનુંય ભલ' થાય છે. દુર્ભાવ અટકે છે. શુભ ભાવ આવે છે અને શુદ્ધ ભાવ અર્થાત્ સ્વભાવ ભણી પ્રયાણ શરૂ થાય છે. ભવપર ંપરા સુધરે છે અને અંતે ભવાંત થાય છે ને મુક્તિ મળે છે.
રાજા પેાતાના રાજદડથી માત્ર કાયિક દુર્જનતા દૂર કરાવી શકે છે, જ્યારે જ્ઞાની ભગવંતા-ઋષિમુનિએ કાયિક વાચિક અને માનસિક એમ ત્રણે પ્રકારની દુનતા વ્યક્તિ માંથી અને સમષ્ટિમાંથી દૂર કરાવી શકે છે. રાજાને રાજ શાસન ચલાવવા સપત્તિ સત્તા-શક્તિ અને સૈન્યની જરૂર રહે છે. જ્યારે સતા મહતાને ધમ શાસન ચલાવવા મદિર મૂર્તિ અને શાસ્ત્રગ્રંથોની આવશ્યકતા રહે છે. અથવા તા કેઈ એવી વિશિષ્ટ પ્રભાવશાળી વ્યક્તિ હાય તા તેઓ કંશાયની સહાય વિના ધમ શાસન કેવળ પેાતાના જ્ઞાન અને તે પ્રમાણે સ નથી ચલાવે છે.
નીચત્તિ અર્થાત્ પાશવીવૃત્તિએ પશુપણામાંથી જન્મે છે. જે મનુષ્યપણું મળ્યાં છતાં ગઈ ન હેાય તે તેને મળેલાં મનુષ્યભવમાં, દૂર કરી માનવને માનવ બનાવવાનું કાય રાજાએ કરે છે. જ્યારે સતા એથી આગળ વધી માનવના સંબંધ પરમાત્મા સાથે કરાવી આપી તેને માન વમાંથી મહામાનવ બનાવવાનુ` અને તેના પરમાત્મ તત્ત્વને પ્રગટાવી આપવાનું અનન્ય કાર્ય નિષ્કામ ભાવે કરે છે.
