________________
૨૫૯ દરેક જીવનું મતિજ્ઞાન અમુક દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળ-ભાવથી આંધળું હોય છે. માટે સ્યાદ્વાદથી કેવલજ્ઞાનીની અપેક્ષાએ એટલે કે સર્વ દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળ-ભાવની અપેક્ષાએ વિચારવા ફરમાવેલ છે જેથી પ્રત્યેક જીવ અને પ્રત્યેક પદાર્થ પ્રતિ સાધકની દૃષ્ટિ વિશાળ–ઉદાર અને ઉમદા બને.
સ્યાદવાદ્ધ અને સપ્તભંગિનો લક્ષ્યાર્થ શું છે? એ દશવવા પૂરતું જ આ લેખને સીમિત રાખે છે અને તેથી સપ્તભંગિ ઉપર પ્રચલિત શાસ્ત્રીય નિરૂપણની રજૂઆત કરી નથી, જે અન્ય ઉપલભ્ય પુસ્તકમાંથી જિજ્ઞાસુએ અવગાહન કરી લેવા વિનંતી છે. તેમાંય ન્યાય વિશારદ, ન્યાયતીર્થ, પૂજ્ય મુનિશ્રી ન્યાયવિજ્યજી રચયિત જૈનદર્શનને પાંચમે અને છઠ્ઠું ખડ વાંચી જવા વિશેષે ભલામણ છે કેમકે તેમાં સ્યાદવાદશૈલીથી સર્વ આર્યદર્શનને સરસ સમન્વય એઓશ્રીએ કરી બતાડી આપણી ઉપર ભારે ઉપકાર કર્યો છે. સપ્તમંગિ ઉપર વિચાર કર્યો. હવે સાત નો વિષે અવસરે વિચારશું.
સર્કલનઃ સૂર્યવદન ઠાકોરદાસ ઝવેરી