________________
૨૫૪
પરમાત્મ ભગવંતના સંબંધમાં આવવા છતાં ય પરમાત્મ ભગવંતની વીતરાગત માં કે તેમના સ્વરૂપમાં લેશમાત્ર પણ ફેર પડતે. નથી. તે અપેક્ષાએ પરમાત્મ ભગવત અનંતમાં એક છે.
જે અસત્ પદાર્થ છે. એમાં રસપૂર્વક નિત્યતા કરીએ છીએ તે જ રંગ છે અને દેહભાવ છે. વૈરાગ્યથી અનેકાન્ત દષ્ટિથી અનેકાન્તધર્મવાળા પદાર્થને જેવાથી અબદ્ધ અર્થાત રાગરહિત થવાય છે અને જગત મિથ્યા, બ્રહ્મસત્યની અનુભૂતિ થાય છે.
સ્વાદુવાદ દ્વારા આત્માની સિદ્ધિ કરવાની છે કે જે અતિભા અસ્યા છે અનેકાન્ત દ્વારા એક અને સમરૂપ એકાન્ત એવા આત્માની સિદ્ધિ કરવાની છે.
તીર્થકર પરમાત્મ ભગવંતે આપેલ સ્યાદ્વાદદન જ સત્ય સામ્યવાદ દર્શન છે કે જે દર્શન કર્મનિરપેક્ષ જીવની સિદ્ધ અવસ્થા સત્તાથી સર્વ જમાં જોવાની દૃષ્ટિ આપે છે અને એટલું જ નહિ પણ એવી સર્વ સમાન અવસ્થા જ્યાં છે તે સિદ્ધાવસ્થાના સ્થાન મેક્ષને બતાડે છે અને ત્યાં પહોં ચવાના માર્ગને પણ દેખાડે છે.
જે વસ્તુ સાપેક્ષ છે તેની વિરુદ્ધ વસ્તુની તત્વની અતિ અર્થાત્ હસ્તિ વિશ્વમાં હેય જ. ઉદાહરણ તરીકે
જીવ સામે અજીવજ્ઞાન સામે અજ્ઞાન રૂપી સામે અરૂપી પ્રકાશ સામે અંધકાર;
ઠંડી સામે ગરમી તેમ કમ સામે અકમ ઈત્યાદિ સાપિક્ષ મારું માનેલું ટળી શકે છે અને નિરપેક્ષ મ૨ કદી ટળતું નથી.
