________________
૨૪૩
મિક છે તે By and By એક પછી એક છે. જયારે અકમ છે તે All at anetime સમસમુચ્ચય છે.
જ્યાં કંઈક, કથંચિત, કેઈક અપેક્ષા આવે ત્યાં સ્વાદ
આવે.
રયાદ એટલે કંઇક, કઈક અપેક્ષાએ અને સર્વ નહિ, તેમજ સર્વ અપેક્ષાએ સર્વ નહિ એટલું જ નહિ પણ જે પૂર્ણ નથી, પરંતુ અપૂર્ણ અને અંશ છે તે સ્યાદ્ છે.
કેવલી તીર્થકર ભગવંત સ્વયં તે પૂર્ણ છે છતાં એમણે જે ધર્મ પ્રકા-પ્રરૂપે અને સ્થાપ્યો છે તે આપણે છઘસ્થસ્યાદુ–અંશરૂપ હોવાથી આપણી અપેક્ષાએ સ્યાદવાદ ધર્મ સ્થાપ્ય છે.
સ્યાદ્વાર એટલે કેવલી-પૂર્ણજ્ઞાની પરમેશ્વરની નિશ્રાએ વિધાન કરવા-વાતે કરવી અને સ્વયને અહં ઓગાળવે. કેવલી ભગવંતની નિશ્રા રાખ્યા વિના વાતે કરવી તે એકાન્તવાદ છે. કેવલી ભગવંતની નિશ્રા રાખીને વાત કરવી તે સ્યાદ્વાદ છે.
સ્યાથી અસ્પાદ એવા પરમાત્મ તત્વ સાથે સંબંધ કરવાનું છે પણ સ્યાદ્ નથી બની રહેવાનું. સત્ય કેવલી ભગવંત ઉપર છેડી દેવું અને છચસ્થ શતભાવમાં પ્રવર્તવું તેનું જ નામ સ્યાદ્વાદ.
ચાદુ એટલે મૌન ધારણ કરવું. ચૂપ રહેવું, સંઘર્ષ નહિ કરે. સ્યાહૂ એટલે કેવલી ભગવંત ઉપર છેડી દેવું. ભગગાનને શરણે જવું, ભગવાનને જોવા અને ભગવાન ઉપર સઘળું છોડી દેવું.