Page Text
________________
૧૪૪
એશિયાની ભૂમિકા સાથે ભારતીય અમિતા ભાગ-૨
પતા મૃત્યુ પામ્યા ત્યારે તેને પાલક માતા મહા એ પ્રમાણે શબ્દનું દૌમ
બુદ્ધના પિતા હતા તેમણે તથાગતને કપિલવસ્તુમાં આમંચ્યા બીજા લેકેએ આપેલી ભિક્ષા કરતાં વધારે ફળદાયક અને તેમનું સ્વાગત કર્યું. અહિં તેમણે પોતાના કુટુંબીજનોને પ્રશંસનીય છે તે કયા કયા? જે પિંડપાત ગ્રહણ કરીને તથા ઉપદેશ કર્યો. તેમના પુત્ર રાહુલને દીક્ષા આપી. જ્યારે તથા ગત સ બોધિજ્ઞાન મેળવે છે તે અને જે ગ્રહણ કરીને તે ગતના પિતા મૃત્યુ પામ્યા ત્યારે તે કપિલવસ્તુમાં આવ્યા. પરિનિર્વાણ પામે છે તે શુન્દ જે કૃત્ય કર્યું છે, તે આયુષ્ય, પિતાના ધાર્મિક સંસ્કાર કરી પોતાની પાલક માતા મહા વણું સુખ યશ, સ્વર્ગ અને સ્વામિત્વદાયક છે. એમ સમજવું. પ્રજાપતિ અને પત્ની યશોધરાને ભિક્ષણ સંઘમાં દાખલ કર્યા. અને આ પ્રમાણે શુન્દનું દૌમનસ્ય દૂર કરવું.” (બુધચરિત
- માંથી અધ્યાપક ધર્માનંદ કોસાંબી કૃત પાના નં. ૨૪૧) ભગવાન બુદ્ધ ધર્મ પ્રચાર માટે ભાગે પગપાળા જ પ્રવાસ કરતા કાશી, કેશલ અને વન્જિમાં પગપાળા જઈ આમ તથાગતે શબ્દને કેઈદેષ ન આપે તે માટે ખૂબ તેમણે ઉપદેશ કર્યો. પરંતુ લાંબા અંતરના રાજ્યમાં તે કાળજી લીધી. મૃત્યુ પામતાં પહેલાં બુધે આનંદને અને પિતાના શિષ્યોને મોકલતા. ઉ દા. ત. તથાગત અવન્તિમાં અન્ય શિષ્યોને સંબોધ્યા અને પિતાના મૃત્યુ પછી સન્માર્ગે શિષ્યને ધર્મ પ્રચાર માટે મોકલ્યા હતા. આમ તથાગતે ચાલવાની અને તેમના દેહની પુજાની માથાફેડ ન કરવાની સતત ૪૦ વર્ષ સુધી આ ધમને પ્રચાર કર્યો.
સૌને શિખામણ આપી. તથાગતના જ્ઞાનનો ફેલાવો કરનારા કેટલાક એમના અંતે નીચેના શબ્દો બેલી તેમણે પોતાના પ્રાણું મુખ્ય શિષ્યને મોટો ફાળો છે. એમના મુખ્ય બાર શિષ્ય આ ત્યજવા. “તે હે ભિક્ષુઓ ! હું કહું છું કે સંસારની વસ્તુ કાયર્મમાં હતા. તેમના નામ નીચે મુજબ છે.
માત્રને આયુમર્યાદા છે, વસ્તુમાત્ર વ્ય પધમી છે. માટે સાવ
ધાનાથી વતા. ” ૧ કૌડિન્ય
૭ અનુરૂદ્ધ ૨ અશ્વજિત ૮ ઉપાલિ
આ બનાવ ઈ. સ. પૂ. ૫૪૩માં બન્યો. કેવું ભવ્ય ૩ સારિપુત્ર ૯ ભારદ્વાજ
મૃત્યુ ? ભગવાન તથાગતે પિતાનું સમરત જીવન માનવ ૪ મોગલાન ૧૦ કૌસ્થિલ
કલ્યાણ રૂપી યજ્ઞમાં હોમી દીધું. અને વિશ્વમાં દુઃખમાં ૫ મહા કાશ્યપ ૧૧ ર હલ
ડૂબેલા અને ભાન ભૂલેલા લોકોને 1ણે સત્ય માર્ગ ચી બે ૬ મહા કાત્યાયન ૧૨ મૈત્રિયાનિ પુત્ર
તેમણે તે સમયે ધાર્મિક તથા સામાજિક ક્ષેત્રમાં પરિવર્તન આ શિષ્ય ખૂબ વિખ્યાત છે.
આવ્યું. અને સમાજની વિકૃતિઓને દૂર કરી આમ તેમણે
શાંતિ તેમજ અહિંસાના માર્ગે સૌને પ્રેમ અને કરૂણાથી બૌદ્ધધર્મ ફેલાવા માટે ભગવાન તથાગતે સતત ૪૦ સૌના હદય પલટો કરાવ્યો પરંતુ ક્યારેક એમણે ધર્માન્તર વર્ષ સુધી ભારતમાં પગે ચાલીને પ્રયાસ કર્યા અને જ્યારે માટે બળજબરી વાપરી નથી. ખરેખર ભગવાન બુધે તે તેમની ૮૦ વર્ષ ની ઉંમર થઈ ત્યારે તે વૈશાલીનગરી પાસે બૌધ્ધ ધર્મ સ્થાપ્યો એમ કહેવા કરે છે તેમણે બૌદ્ધ ધર્મમાં આવ્યા. આ તેમના જીવનના અંતિમ દિવસે હતા. ચોમાસુ તેમણે સુધારા કર્યા છે એમ કહી , તે અત્ર અસ્થાને નહિ હોવાથી તેમણે બેલુ નામના ગામમાં. પડાવ નાંખે પરંતુ લાગે. સાચી રીતે તે એમણે હિન્દુ ધર્મમાંની વિકૃતિઓ દૂર તે માંદગીમાં પટકાઈ પડ્યા. માંદગીમાંથી સાજા થઈ તે “પાવા’ કરી સુધારો કર્યો અને આપણું પ્રાચીન આર્યમાગને પુનનામની નગરીમાં આવ્યા. ભગવાને પાયાનગરીમાં શૃંદ નામના ગ્રુધ્ધાર કર્યો જ્ઞાન મેળવવું એ સમાજના મુઠીભર લેકને લુહારને ત્યાં ભિક્ષા લીધી. ભિલાને આહાર સુકર મુદત લેતાં ઈજારો હતા તે માન્યતા દૂર કરી ભગવાને જ્ઞાનના દ્વાર સર્વ તેમને અતિસાર થઈ ગયો. તે કુશીનારા આવ્યા પરંતુ દર્દી ધર્મના લેકે માટે ખુલ્લા કર્યા. અસહ્ય બન્યું હતું. પરંતુ આગરે તેમણે મલેન શાલવનમાં પિતાની આખરી લીલા સંકેલી.
મહાત્મા કેયુશિયસ પરિનિર્વાણ પહેલાં બુધ્ધ ભગવાન આનંદને કહે છે, વિશ્વમાં ખરેખર ધર્મના ક્ષેત્રમાં એશિયાએ અતિ “હે આનંદ, “હે શુન્દ, તથાગત તારો પિંડપાત ખાઈને પરિ. મહત્વનો ભાગ ભજવ્યા છે. એશિયાએ જ્યારે જ્યારે ધાર્મિકનિર્વાણ પામ્યા એમાં તારી ખૂબ હાનિ છે, એમ શુન્દ કમ ક્ષેત્રે પડતી નિહાળી ત્યારે ત્યારે પિતાની અજબ કાર્ય સૂઝથી કારને કહી દૌમનસ્ય ઉત્પન્ન કરવાને કોઈ પ્રયત્ન કરે, તે વિશ્વને સાચો રાહ બતાવ્યા છે. આ માટે આપણે ઈ. સ. તમે તેનું દમનસ્ય આ પ્રમાણે નષ્ટ કરવાનો પ્રયત્ન કરજે ની સડ્ડી સદી તપાસીશું તો જણાશે કે એશિયામાંથી આ સમય તેને કહે કે, “હે શુન્દ તને આ ખરેખર લાભદાયક છે, દરમ્યાન બુદ્ધ મહાવીર, કન્ફયુશિયસ અને હાલ્ટે તેમજ કારણ કે તારો પિંડપાત ખાઈને તથાગત પરિનિર્વાણ પામ્યા. ઈરાનમાં અષેજર જેવા મહાન પયગંબરે પાકયા અને અમે તથાગત પાસેથી જ સાંભળ્યું છે કે, આ બે પિંડપાત આ સૌ એ તે સમય દરમ્યાન કરૂણાના સાગર પ્રભુના પયગામ
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005145 |
| Book Title | Bharatiya Asmita Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Yogesh Advertising Service Bhavnagar |
| Publication Year | 1976 |
| Total Pages | 1042 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 48 MB |