Page Text
________________
६६
भक्तामर स्तोत्रम्
त्वेन महात्रतत्वेन वृषभान्वितत्वेन सुमङ्गलापतित्वेन वा ईश्वरमिव प्रतीयमानं वा । पुनः किंविशिष्टं त्वाम् ? ‘अनन्तं' अन्तो— मृत्युस्तद्रहितं अनन्तं बलं बलभद्र साहचर्याद् विष्णुरूपमित्यर्थः, रामकृयोरैक्यत्वेन प्रतीतत्वात्, अत एव -
""वेदानुद्धरते जगन्निवहते भूगोलमुद्विभ्रते
दैत्यान् दारयते बलिं छलयते क्षत्रक्षयं कुर्वते । पौलस्त्यं जयते हलं कलयते कारुण्यमातन्वते
म्लेच्छान् मूर्च्छयते दशाकृतिकृते कृष्णाय तुभ्यं नमः ॥ १ ॥ - शार्दूल० इत्यष्टपद्यामयुक्तम् । पुनः किं० त्वाम् ? 'अनङ्गकेतुं' कन्दर्पस्य नाशकत्वेन केतुतुल्यं, बुद्धदेव मित्यर्थः, बुद्धस्य मारलोकजयित्वेन प्रसिद्धत्वात् । अत एव -
इति नैषधीये (स० ४, लो० ८०) अपि प्रोक्तम् । पुनः किं० ? ' योगीश्वरं ' योगिनां ध्येयं, साङ्ख्यमते परमर्षितया प्रसिद्धम् । पुनः किं० त्वां ? 'विदितयोगं' ज्ञाताष्टाङ्गयोगमार्ग, नैयायिकमते गौतम, पातञ्जलिमते पतञ्जलिं वा, योगसाधनवीथीनामुपदेशकत्वेन प्रसिद्धत्वात् । पुनः किं० त्वाम् ? 'अनेकं' अनेकगुणसंयुक्तं, सृष्टिकारकं मन्वादिकं वा, केषाञ्चिन्मते सृष्टिकारकाणां मन्वादीनां अनेकत्वात् इत्यनेन मीमांसकमतसंगतिर्देर्शिता । पुनः किं० त्वाम् ? 'एक' सङ्ग्रहनयापेक्षया जीवद्रव्यस्य एकत्वात्, अत एव "एगे आया" इति स्थानाङ्गसूत्रम्, परमतेऽपि
"सुगत एव विजित्य जितेन्द्रियरत्वदुरुकीर्तितनुं यदनाशयत् । तव तनूमवशिष्टवतीं ततः
समिति भूतमयीमहरधरः ॥ १ ॥ - द्रुतविलम्बितम्
"
Jain Education International
"एक एव हि भूतात्मा, देहे देहे व्यवस्थितः ।
एकधा बहुधा चैव दृश्यते जलचन्द्रवत् ॥ १ ॥" - अनु०
इति, अनेन वेदान्तिनां मतं सूचितम् । पुनः किं० त्वाम् ? 'ज्ञानस्वरूपं केवलज्ञानमयं इति, अनेन ज्ञानाद्वैतमतं दर्शितं तेषां मते ज्ञाता ज्ञेयं च नास्ति, केवलं ज्ञानभेवेति यद्वा शुद्धबुद्धस्वभाव इत्योपनिषद्गतं ज्ञापितम् । पुनः किं० त्वाम् ? 'अमलं' निर्मलं अष्टाददादोषरहितं निर्लेपमात्रं वा इति, अनेन लोकवेदविरुद्धैरपि निर्लेपः स्वतन्त्रश्चेति महापाशुपतमतं सूचितम् । सर्वेष्वपि दर्शनेषु वत्तन्नाम्ना तत्तथारूपाध्यवसायेन त्वामेव देवत्वेन तीर्थान्तरीयाः प्रपन्नाः सन्तीति भावः ॥
अथ समासाः - न विद्यते व्ययो यस्य सः अव्ययस्तम् । चिन्तयितुं योग्यश्चिन्त्यः, न चिन्त्योऽचिन्त्यम् । न विद्यते सङ्ख्यं सङ्ख्या वा यस्य सः असङ्ख्यस्तम् । “युद्धं तु सङ्ख्यं कलिः” (अभि० का० ३, श्रो० ४६०) इति हेमपादाः | आदौ भव आद्यस्तम् । वृंहति - अनन्तानन्देन वर्धते इति
१ 'गीतगोविन्द' नाम्नाऽस्याः ख्यातिः ।
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003015 |
| Book Title | Bhaktamara Kalyanmandir Namiun Stotratrayam |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Hiralal R Kapadia |
| Publisher | Devchand Lalbhai Pustakoddhar Fund |
| Publication Year | 1932 |
| Total Pages | 408 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Literature |
| File Size | 24 MB |