________________
અધ્યાત્મપત્રસાર
જેને નિકટમાં નિકટ અને પ્રાણના પ્રાણ કહ્યો તેને બહાર– સ્વરૂપની બહાર પણ શોધવાની જરૂર નથી. પોતામાં પાતા દ્વારા જ એને પાસે લાવવાના છે અનુભવવાના છે. એક સાથે એ ક્રિયા કરવાની છે; પાસે લાવવાની અને અનુભવવાની.
૪૮
આને માટે સ્તવમાં ચાર નિક્ષેપ વડે અર્થ વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે.
ધરણેન્દ્ર-પદ્માવતી સહિત શ્રીપાર્શ્વનાથના નામ-મંત્રનું રટણ કરવાનું દર્શાવી નામનિક્ષેપના પ્રયાગ કર્યા છે.
તમને કરેલા પ્રણામ ’– એમ દર્શાવી શ્રીપાર્શ્વનાથના સ્થાપનાનિક્ષેપના પ્રચાગ કર્યાં છે.
· જીવો સહેલાઈથી મુક્તિ પદને પામે છે’– એમ દર્શાવી શ્રીપાર્શ્વનાથનું દ્રવ્યસિદ્ધપણું દર્શાવ્યું છે. અહીં દ્રવ્યનિક્ષેપના પ્રયોગ
કર્યો છે.
‘ભક્તિભાવથી ભરપૂર હૃદયવડે ’– એમ દર્શાવી ભક્તની ભક્તિ ભાવનિક્ષેપથી જણાવી છે.
અ.
品
(૪૩)
તા. ૧૮૧૭-૬૮
‘ઉવસગ્ગહર” માટે વિચારણા ચાલે છે, તેમાં એવા ખ્યાલ આવે છે કે તેમાં ક્રિયા, ભક્તિ અને જ્ઞાનની ત્રિપુટી વાક્શક્તિની સહાયથી સિદ્ધ કરવામાં આવી છે.
ન્હેં ધારે. તો લા મળુઓ’– ઉદ્ગાર, શબ્દોચ્ચાર એ વૈખરી અવસ્થામાં રહેલી વાશક્તિનું સ્થાન જે કંઠ ત્યાં પ્રગટ થાય છે અને તે ક્રિયારૂપ છે.
*મત્તિમનિમત્તે દિયળ’-ભક્તિ એ મધ્યમા અવસ્થામાં રહેલી વાક્શક્તિનું સ્થાન જે હૃદય ત્યાં પ્રગટ થાય છે-એ હૃદયસ્થ મધ્યમા વાણીનુંકાય છે અને તે ભક્તિરૂપ છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
