________________
એશિયાનું કલંક ધીરે ધીરે મોટા હોદા પરથી કેરીઆવાસીઓને ખસેડવામાં આવ્યા; તેને બદલે જાપાનીઓની ભરતી થઈ. પણ પશ્ચિમના કેાઈ મુસાફરને પિતાનું ન્યાયીપણું બતાવવા ખાતર કેટલાંક કેરીઆનાં પૂતળાને મોટી જગ્યા ઉપર બેસારી રાખ્યાં. પરંતુ સાથે તેઓની ઉપર અકેક જાપાની સલાહકાર નીમી દીધેલ. સલાહકારની સલાહ ઉથાપનારો કારીઅન અધિકારી બીજે દિવસે જ ઘેર બેસે.
કરીઆવાસીઓ માટે જુદા જ કાયદા બન્યાઃ આરોપીની ઉપર આપ સાબીત કરવો જોઈએ તેને બદલે આરોપીએ પિતાનું નિર્દોપણું પુરવાર કરવું પડે, એવા ધારા થયા. જાપાની ભાષા રાજભાષા બની; વારંટ વિના કેદ કરવાની પોલીસને સત્તા મળી: આરોપી બચાવના સાક્ષી આપે તે સ્વીકારવા ન સ્વીકારવાની મુખત્યારી ન્યાયાધિકારીની રહી. ન્યાયાધિકારી પણ જાપાનીએ જ નીમાયા.
ત્યાર પછી એણે લશ્કરને એક છેડેથી બીજે છેડે તાબડતેબ લઈ જવા માટે મોટે ખર્ચે રેલ્વેઓ ને સડકે બધાવી; નવા કરવેરા નાખ્યા; નવી લેને ખડી કરી અને તેમાંથી બંદરે સમાર્યાકારીઆની આબાદી ખાતર નહિ, પણ જાપાની સૈન્યની ત્વરિત આવજાની સગવડ માટે.
પછી લેકનાં મકાનોના જૂના અટપટા લેખને બદલે નવા લેખ કરી આપવાનું કામ લીધું. પરિણામ એ આવ્યું કે સેંકડે વરસે થયાં ભગવટ કરનારાં જે જે પ્રજાજને પુરાણા લેખો ન બતાવી શક્યાં, તે ઘરબાર વિનાનાં થઈ રઝળી પડ્યાં. આવી રીતે રઝળી પડેલાં લેકે વતન છોડીને દેશાવર જવા તૈયાર થયાં તે તેઓના દેશાટન ઉપર સર્ણ અંકુશો મૂકાયા. જાપાની સત્તાએ તે સખ્તાઈનું એવું કારણ બતાવ્યું કે “દેશીઓને દેશાટનની હાડમારીમાંથી બચાવવા માટે જ અમે રોકીએ છીએ.”
પિલીસખાતામાંથી પણ કેરીઅોને બેડે વિખેરી નાખી નવા કાસ્ટેબલે છે, જાપાનથી લાવવામાં આવ્યા.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
