________________
૧૮
એશિયાનું કલક
એક મહિના સુધી જાપાની ફાજ રાજમહેલના કબજો રાખી બેસી રહી. એ દરમ્યાન રાજા ઉપર તે છુપાં છુપાં ઘણાં વીતકા વીતાડવામાં આવ્યાં. પરંતુ કારીઆનું તમામ પુરાણું રાજબંધારણ ઉખેડી નાખવાની હજુ વાર હતી. જાપાનીઓને ભય હતા કે એવી ઉથલપાથલ બીજા પરદેશી નિહ સાંખે. એટલે હજી ય કારીઆને એક સ્વતંત્ર રાજ્ય તરીકેના સ્વાંગ પહેરાવી રાખ વાનુ જાપાનીઓને દુરસ્ત લાગ્યું. એવા જ દેખાવ રાખ્યા કે બધા ફેરફાર રાજાની આજ્ઞાથી તે પ્રધાનેાની પરવાનગીથી જ થાય છે. વસ્તુતઃ રાજા બંદીવાન હતા ને પ્રધાને પૂતળાં હતાં.
રાજા હાથ જોડી કરગરવા લાગ્યા કે હવે તે આ ચેકીપહેરા ઉઠાવી જાઓ.” જાપાની એલચી એટારીએ જવાબ વાળ્યો, “સુખેથી, પણ કારીઆના ઉદ્યોગાના કુલ ઇજારા લખી આપે..” એમ જ થયું. અંદરથી જાપાની ફાજ ઉઠાડી લેવામાં આવી છતાં રાજમહેલને દરવાજે અને આજુબાજુનાં મકાનેા પર તેા એનાં એ જ સંગીના ચમકતાં રહ્યાં.
નમાલા નૃપતિ આ બધા તમાશે ટગર ટગર જોતા રહ્યો. એશિચાના દેશમાં તે કાળે રાજા એટલે શુ? રાજાની એક આંગળી ઉંચી થાત તે। કાટી કાટી પ્રજાજને-પુરૂષા અને રમણીએ, બાલકા અને બાલિકાઓ જાપાની બંદુકની સામે પોતાની છાતી ધરીને ઉભાં રહેત. પણ રાજા તે। વિચાર કરતા જ રહ્યો; જીવન-મરણના સરવાળા ખાખાકી ગણતા રહ્યો.
પરંતુ ઇતિહાસ એક વાત બધા દેશમાં ખાલી ગયા છે. દેશની અંદર પુરૂષજાત જ્યારે નિર્મૂળ બની જાય, ત્યારે અબળાઓમાં થ્રુપું જોશ ભભુકી નીકળે છે. કારીઆના અંતઃપુરમાં પણ એ રાજરમણીનું–રાણીનું હૃદય ખળભળાયું. લાખડી ચ્છાશક્તિ, સળગતા સ્વદેશપ્રેમ અને અચુક વિવેકબુદ્ધિવાળી એ સ્ત્રીના દૃઢ આગ્રહ હતા કે કારીઆને વહીવટ તેા બહારની કાઇ દરમ્યાનગીરી વગર કારીઆવાસીઓએ જ કરી લેવા ધટે. એ ચક્રાર નારી ચેતી ગયેલી કે જાપાનના આ કાવાદાવાની અંદર શી શી મતલખે
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
