________________
ગૌરવગાથા
[ ૭૭ ] પણ પાટણમાં હાનિકારક હાર થવાથી મારવાડી સરદાર વિજયસિંગે ધનરાજ પર મરાઠા સરદારને શરણે જવાનો હુકમ પાઠવ્યા અને અજમેર સપી જોધપુર ચાલ્યા આવવાની સૂચના કરી.
ધનરાજ જેવા નામી અને તેજવંત લડવૈયા માટે આ જાતને હુકમ વધુ પડતું હતું. પ્રતિષ્ઠાભંગ થાય એવી રીતે શરણે થવાની એની પ્રકૃતિ હતી જ નહીં તેમ પોતાના ઉપરી હાકેમના ફરમાન પ્રત્યે બેદરકારી દાખવવામાં ચોક શિસ્તભંગ છે એમ એ સમજતો હતો. એની આબરૂ એક નિમકહલાલ દ્ધા તરીકેની હતી. એને કાલીમા લાગે તેવું કંઈ કરવા એ તૈયાર નહોતે.
| વિજયસિંગના ફરમાનથી એની દશા સૂડી વચ્ચે સેપારી જેવી થઈ પડી! એમાંથી પાર ઉતરવા સારુ એણે સવળે જીવનની આહૂતિ દઈ દેવાનો માર્ગ નકકી કર્યો.
પિતાના સૈનિકોને કિલ્લામાં એકઠા કર્યા. એ બધાની વચમાં ઊભા રહી એ બુલંદ અવાજે બોલ્યા
"Go and tell the prince, thus only I could testify my obedience; and over my dead body alone could a Maratha enter Ajmer.'
મારા શરા ને વહાલા સૈનિકે જઈને આપણું રાજકુંવરને કહેજે કે આપના ફરમાનનું પાલન મેં મારા જીવનને યમરાજની વેદી પર હામી દઈ કર્યું છે. મારા મૃત કલેવર પર પગ દઈ ભલે મરાઠા નાયક અજમેરમાં પ્રવેશ કરે.
આ જુસ્સાદાર શબ્દો બોલી એણે તરત જ પોતાના હાથ પરની હીરાની વીંટી ચૂસી લીધી અને મૃત્યુને મહેમાન બન્ય.
જૈનધર્મ આત્માની અમરતા માને છે અને એના સાહિત્યમાં ગુણેનું બહુમાન-ગુણ પુરુષોની પૂજા એ તો ડગલે પગલે દહગોચર થાય છે. એ ઉમદા વચનાનું પાન કરનાર ધનરાજે સાચે જ પિતાનું જીવતર ધન્ય બનાવ્યું.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
