________________
કૌરવગા .
[ ૭] અમારા મિયાએ બરછાવત વંશની ત્રણ સૈકા પૂર્વે થયેલી કીર્તિવંત ચડતી અને એ કરતાં વધુ કીર્તિભરી પડતીનો જે ઈતિહાસ કહી સંભળાવ્યું તે એક કરુણ કથારૂપ હોવા છતાં આજે પણ એ માટે જેનધમી માતાની કુખે જન્મેલ દરેક પુત્ર મગરૂર થઈ શકે.
બીકાનેર રાજ્યના ઈતિહાસમાં બચ્છાવતા કુટુંબે નાનસૂને ભાગ નથી ભજવ્યા, એ ઉપરની વાત પરથી સહેજ પુરવાર થાય છે. ધર્મ જૈન હોવા છતાં અને અહિંસાના અણમૂલા સિદ્ધાંતનું પાન ગળથુથીમાં કરવા છતાં, સમય પ્રાપ્ત થયે આ કુટુંબના નબીરાઓએ જે શૂરાતન ને ટેક દાખવ્યાં છે તે જૈન ધર્મનું ગૌરવ વધારે તેવાં તો છે જ, એ ઉપરાંત જેઓ વારંવાર અહિંસાધમી જેનેના શિરે નમાલાપણને ટપલ ઓઢાડવા સારુ કલમ ચલાવવાને ધંધે લઈ બેઠા છે તેમને સચોટ લપડાક લગાવે તે પણ છે જ. એ સારાયે બનાવનું નિષ્પક્ષપણે અવલોકન કરવાથી સહજ જણાઈ આવે તેમ છે કે અહિંસા એક અદ્દભૂત વસ્તુ છે અને એનું પાન કરનારા બાયલા કે નમાલા નથી બનતા. જેમ દયાને ઉપદેશ આત્મિક શ્રેય અથે મહત્વને છે તેમ સંસારમાં પણ એની અગત્ય ઓછી નથી જ. યથાર્થ પણે જેના હૃદયમાં એ પરિણમે છે એને શસ્ત્ર કે અસ્ત્રની જરૂર રહેતી જ નથી. એટલે અંશે જે આત્મા રંગાયેલા નથી હોતા, છતાં એના પાન સાથે સ્વમાન અને સ્વફરજના બોધપાઠ કે ત્યાગ અને પરમાર્થનાં શિક્ષાપાઠ શ્રવણ કરવાનાં અને ઉચિતપણે પચાવવાના પ્રસંગે જેમને પ્રાપ્ત થયેલા હોય છે તેઓ કદાચ નિ:શસ્ત્રપણે ઊઘાડી છાતીએ લડતા ન જોઈ શકાય, પણ ઉક્ત ગુના સંરક્ષણ નિમિત્તે શસ્ત્ર પકડી ઝૂઝતા જેવાનાં દર્યો તે સંખ્યાબંધ ટાંકી શકાય. બીકણ કે કાયર બની ભાગી જનારા કે ઘર પકડી બેસી રહેનારામાં એમનાં નામો હરગીજ નથી.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
