________________
યોગદૃષ્ટિસમુચ્ચય
ત્યારે,—શ્વાનની ગતિ ધારણ કરી ! પણ ‘હાથીની પાછળ કૂતરાં ભસે ' તેની જેમ તે ખાપડા ભસતા જ રહ્યા ! અને ભગવાની સ્વારી તે તેની ઉપેક્ષા કરી આગળ ચાલી ! અર્થાત્ આ તુચ્છ પામર દેષો આ પરમ સમ ચાગિવર પાસે કિચિત્કર થઈ પડયા, તેમના પર પેાતાની કંઇ પણ અસર નીપજાવવા સર્વથા અસમર્થ નીવડયા !
(૬૧૬)
ૐ ભય પામર કરસાલી ’
દૂર
હાસ્ય અરતિ રતિ શેક દુગચ્છા, ભય પામર કરસાલી;
નેકષાય ગજ શ્રેણી ચઢતાં, શ્વાન તણી ગતિ ઝાલી....હા મ@િજિન !”
રાગ, દ્વેષ અને અવિરતિ પરિણામ કે જે ચારિત્રમેહના જખરજસ્ત યાદ્ધા હતા, તે તેા જેવી આ ભગવાનની વીતરાગ પરિણતિ પરિણમી કે તત્ક્ષણુ ખાઘા ખનૌ ઉઠીને નાઠા ! વળી વેદાદચરૂપ જે કામવિકાર પરિણામ-કાસ્ય કર્મ તે સર્વના ચણુ માહના પણ આ ભગવાને ત્યાગ કર્યાં. આમ ચારિત્રમેહને સનાશ કરી, નિષ્કારણુ કરુણારસના સાગર એવા આ પરમ કૃપાળુ દેવે અનંત ચતુષ્ટ પદ પ્રગટ કર્યું", અર્થાત્ અનંત જ્ઞાન, અનંત દર્શન, અનંત આનંદ ને અનંત વીની પ્રાપ્તિ કરી.
6
ચાદ્દા’
“ રાગ દ્વેષ વિરતિની પશ્થિતિ, ચરણુ માહના ચાદ્ધા;
વીતરાગ પરિણતિ પરિણમતાં, ઊઠી નાઠા ખાધા...હા મ@િજિન !
વેદેય કામા પિરણામા, કામ્ય કરમ સહુ ત્યાગી;
નિષ્કારણુ કરુણારસ સાગર, અનંત ચતુષ્ઠ પદ પાગી....હા મ‚િજિન ! ”
આવા આ પરમ વીતરાગ પ્રભુ દાન સ’બધી વિાને-અ'તરાયને નિવારીસજનને અભયદાનપદના દાતા થયા. લાભ સૌંબધી વિશ્ર્વને નિવારી પરમ લાભરસથી મસ્ત એવા આ પ્રભુ જગને વિન્ન કરનારા લાભવિજ્ઞના નિવારક થયા. પરમ લાભ પતિ વીચે કરીને વીચ વિઘ્નને-વીર્યા'તરાયને હણીને આ પ્રભુ પૂ રસ માતા' પઢવીના ચેાગી બન્યા; અને ભાગ–ઉપલેાગ એ અને વિઘ્ન નિવારીને પૂર્ણ ભાગના સુભેાગી થયા.
“દાન વિધન વારી સહુ જનને, અભયદાન પદ દાતા;
લાભ વિધન જગ વિશ્વન નિવારી, પરમ લાભ રસ માતા હૈ....મહ્વિજિન !
નીય વિધન પડિત વીચે હણી, પૂરણ પદવી યાગી;
ભાગેાપભાગ દાય વિધન નિવારી, પૂરણ ભાગ સુભેાગી હેા....મિજિન !”
આમ ( ૧) અજ્ઞાન, (૨) નિદ્રા, (૩) મિથ્યાત્વ, ( ૪ ) હાસ્ય, ( ૫ ) અતિ, (૬) રતિ, (૭) શાક, (૮) દુગચ્છા, (૯) ભય, (૧૦) રાગ, (૧૧) દ્વેષ, (૧૨)
