Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 335

દીમાદષ્ટિ : સૂક્ષ્મબોધરેધક અપાય-શક્તિમાલિન્ય (ર૬૯) વિવેચન ઉપરમાં એમ જે કહ્યું કે આ મિત્રા આદિ ચાર દષ્ટિમાં અદ્યસંવેદ્ય પદ પ્રબળ હોય છે, પણ તાત્વિક એવું વેવસંવેદ્ય પદ પણ હેતું નથી, અને તેથી કરીને સૂક્ષ્મ બોધ અત્ર હોતો નથી, તે શા કારણથી એમ હોય છે, તેનો અહીં સ્પષ્ટ અપાય શક્તિ ખુલાસો કર્યો છે. નરક વગેરે અપાયનું જે શક્તિરૂપ મલિનપણું છે, તે માલિન્ય સૂક્ષ્મ બોધને વિબંધ-પ્રતિબંધ કરનારું, ધનારું—અટકાવનારું છે. કારણ કે નરક વગેરે આપે એવા અપાયહેતુઓનું-કિલષ્ટ કર્મના કારણોનું આસેવનરૂપ બીજ હજુ અહીં સત્તામાં છે, શક્તિરૂપે રહ્યું છે. આ અપાય એટલે શું ? * “નિરુપક્રમ નામથી ઓળખાતું એવું પૂર્વ કર્મ જ અપાય છે, એમ નિરપાય પુરુષે કહે છે, આ અપાયરૂપ વિચિત્ર કર્મ પાપ આશય ઉપજાવે છે.” અને પાપ આશય ઉપજાવનારું આ અપાયરૂપ લિષ્ટ કર્મનું બીજ જ્યાં સુધી શક્તિરૂપે પણ હોય છે, ત્યાંસુધી તે સૂક્ષમ બોધ ઉપજવા દેતું નથી, કારણ કે તે ચિત્તનું એવું મલિનપણું ઉપજાવે છે કે તેમાં સૂક્ષ્મ બેધને અંતઃપ્રવેશ થઈ સૂક્ષ્મબોધ શકતું નથી. મેલી પાટી પર જેમ ચોખા અક્ષર લખી શકાતા નથી, રેધક તેમ ચિત્તની પાટી જ્યાં સુધી મલિન હોય ત્યાં સુધી તેમાં સૂફમ બેધરૂપ ચેખા અક્ષર લખી શકાતા નથી, જેમ ચીકાશવાળી સપાટી ( Greasy surface) પર પાણી ઠરતું નથી, તેમ કિલષ્ટ કર્મમલથી ચીકણી ચિત્તભૂમિ પર સૂક્ષ્મ બોધરૂપ નિર્મલ જલ ઠરતું નથી–પ્રવેશતું નથી. આ અપાયબીજરૂપ કીડો અંદરથી જ્યાં સુધી અંતરને કેરી ખાતે હોય, ત્યાં સુધી તત્ત્વસંબધી સૂ ધ ઉત્પત્તિની આશા રાખવી આકાશકુસુમવત્ ફેગટ છે, ત્યાં સુધી જે બંધ થાય તે પિલે જ-પોકળ જ રહેવાને. કારણ કે તે શક્તિરૂપે રહેલું અપાય-બીજ પણ જ્યાં સુધી હોય, ત્યાં સુધી તે સૂફમ બોધને આડા અંતરાયરૂપ થઈ પડે છે, એટલું જ નહિ, પણ તથારૂપ નિમિત્ત પામી તેમાંથી વૃક્ષ થઈ તેવા વ્યક્ત ફલ પરિણામની પણ સંભાવના રહે છે. બીજમાંથી જ્યાં સુધી રોગનું બીજ ન ગયું હોય, રોગ નિમૂળ ન થયો હોય, વૃક્ષ ત્યાંસુધી રોગ કયારે ઉંબરી નીકળશે, કયારે ઉથલે મારશે, તે કહી શકતું નથી; તેમ અપાયબીજ પણ જ્યાં સુધી હોય, ત્યાં સુધી તે ક્યારે ઉબરી આવી-ક્ત સ્વરૂપે ફૂલીફાલી આત્માના સ્વાથ્યને બગાડી નાંખશે, તે કળી શકાતું નથી. આમ આ અપાયશક્તિનું મલિનપણું ખરેખર ! અપાયરૂપ જ થઈ પડે છે, કારણ કે તેના થકી અપાય (અપ+આય) થાય છે, આવેલ લાભ હાથમાંથી ચાલ્યો * “અપાયમા. નિપાયા: પુરાતનો પાપારાય ચિત્ર નિપસંજ્ઞE >>- ગબિન્દ.

Translation AI Generated

## Diimadrushti: Subtle Knowledge-Obstructing Apay-Shakti Malinya (269)

The discussion above stated that in the four drushtis of Mitra, etc., the adyasamvedya pad is strong, but the tatvik, vevasamvedya pad is not the goal, and therefore subtle knowledge is not present here. The reason for this is explained here with a clear exposition of the apay shakti. The malinya, which is the shakti-rupa of the apay like hell, etc., is the one that obstructs and hinders subtle knowledge. This is because the seed of the apay hetu, like hell, etc., which is the cause of kilasht karma, is still present here, remaining in its shakti-rupa. What is this apay? "The previous karma known as nirupkarma is the apay, says the nirpay purusha. This apay-rupa, strange karma, generates papa aashay." And as long as the seed of this apay-rupa, kilasht karma, which generates papa aashay, remains in its shakti-rupa, it does not allow subtle knowledge to arise. This is because it generates such a malinya in the chitta that subtle knowledge cannot enter and become subtle bodha. Just as clear letters cannot be written on a dirty cloth, similarly, as long as the cloth of the chitta is malinya, subtle knowledge, like clear letters, cannot be written on it. Just as water does not settle on a greasy surface, similarly, on the chitta-bhumi, which is greasy with kilasht karma malinya, the nirmal jal, which is subtle knowledge, does not settle or enter. As long as this apay-bija-rupa kido is eating away at the inside, there is no hope of the birth of tatva-samvadhi suddha. Until then, whatever is bound will remain only as a pile of emptiness. This is because the apay-bija, which remains in its shakti-rupa, becomes an obstacle to subtle knowledge. Not only that, but there is also the possibility of it becoming a tree and bearing fruit, which is the result of such a nimitta. As long as the seed of the disease is not gone, the disease is not eradicated, the tree cannot say when the disease will erupt or strike. Similarly, as long as the apay-bija is present, it cannot be known when it will erupt and bloom, spoiling the health of the soul. Thus, this malinya of apay shakti truly becomes apay (ap + aay), because it causes apay, the acquired benefit slips away. "Apayma. Nipaya: The old picture of papa-aay is not a sign of..." - Gabinda.