________________
औषधी असतात, त्या सर्व आवश्यक असतात पण ते इतर लोकांसाठी, तुम्हाला तर ज्या औषधाची आवश्यकता आहे तेच औषध घ्यायचे असते. त्याचप्रमाणे व्रत, तप, नियम या सर्वांची आवश्यकता आहे. या जगात काहीच चुकीचे नाही पण हे प्रत्येकाच्या दृष्टीने प्रत्येकाच्या अपेक्षेने सत्य आहे.
प्रश्नकर्ता : तप आणि क्रियेमुळे मुक्ती मिळते का ?
दादाश्री : तप आणि क्रियेने फळ मिळते मुक्ती मिळत नाही. कडूलिंबाचे झाड लावले तर कडू फळे मिळतील आणि आंब्याचे झाड लावले तर गोड फळे मिळतील. तुला जसे फळ हवे असेल तसे बी पेर. मोक्षप्राप्तीचे तप तर वेगळेच असते, ते अंतरतप असते. लोक बाहेरील तपांना तप समजून बसले आहेत. जे तप बाहेरून दिसतात ते तप मोक्षासाठी उपयोगी पडणार नाहीत. त्या तपाचे फळ पुण्य आहे. मोक्षाला जाण्यासाठी अंतरतपाची आवश्यकता आहे, अदीठ तप हवे.
प्रश्नकर्ता : मंत्रजपाने मोक्ष मिळतो की ज्ञानमार्गाने मोक्ष मिळतो ?
दादाश्री : मंत्रजपाने तुम्हाला संसारात शांती मिळते, मनाला शांत करतो ते मंत्र, त्यामुळे भौतिक सुख मिळतात आणि मोक्ष हा ज्ञानमार्गाशिवाय होऊ शकत नाही. अज्ञानामुळे बंधन आहे आणि ज्ञानामुळे मुक्ती आहे. या जगात जे ज्ञान चालत आहे ते इन्द्रियज्ञान आहे, ती भ्रांती आहे. अतीन्द्रिय ज्ञान हेच खरे ज्ञान आहे.
ज्याला स्वतःच्या स्वरूपाची ओळख करून मोक्ष प्राप्त करायचा आहे, त्याला क्रियेची गरज नाही, भौतिक सुखांची कामना आहे, त्यांना क्रियेची गरज आहे. मोक्षास जायचे असेल त्यांना तर ज्ञान आणि ज्ञानीची आज्ञा, या दोनच गोष्टींची गरज आहे.
ज्ञानीच ओळख करून देतात 'मी' ची
प्रश्नकर्ता : आपण म्हणालात की तुम्ही स्वतःला ओळखा, तर स्वतःला ओळखण्यासाठी आम्ही काय करावे ?
८
