________________
(૨૩) માત્ર ( બનાવટી) છે. માટે તે નિષ્ફળ છે. (એટલા માટે મેક્ષા થિએ ફળગુણ તેનેજ કહેવો કે જેમાં સમ્યદર્શન જ્ઞાનચારિત્ર વિગેરેની પ્રાપ્તિ થાય.
પર્યાયગુણ. પર્યાય તે જ ગુણ, તે પયગુણ છે, એટલે ગુણ અને પર્યાય, એ બંનેને નયવાદના અંતરપણાથી અભેદ સ્વીકાર્યો છે, અને તે નિર્ભજનારૂપ છે. નિશ્ચિતભુજના એટલે, નિશ્ચિતભાગ જાણવે. જેમકે, સ્કંધદ્રવ્ય છે, તેને દેશપ્રદેશ વડે ભેદ પાડતાં પરમાણુ સુધી ભેદ પડે છે. (પુકૂળ દ્રવ્ય જ્યારે આખું હોય ત્યારે સ્કંધ કહેવાય; અને તેને એક ભાગ લઈએ તે દેશ, અને તેથી બારીક ભાગ લઈએ; તે તે પ્રદેશ કહેવાય, અને તે પ્રદેશ છુટા પડે તે પરમાણુ છે.) પરમાણુ પણ એક ગુણે કાળે બે ગુણ કાળા સાથે મેળવતાં અનંતા ભેટવાળા થાય છે. આ બધા પર્યાય ગુણ છે.
ગણના ગુણ બે ત્રણ ચાર વિગેરે, ઘણી મોટી રાશિ હેય; તે ગણના ગુણ વડે નિશ્ચય કરાય છે કે, આટલું એનું પ્રમાણ છે.
- કરણગુણ. કળાકે શલ્ય તે, પાણી વિગેરેમાં ઇકિને કુશળતા માટે, (કસરત માટે) નહાવા, તરવા વિગેરેની ક્રિયા કરાય છે.
