________________
પ્ર.પ
આ બાબતમાં જેમના નિશ્ચાદાતાને જે રીતે ગુરુ-લાઘવ પ્રતીત થતું હોય- તે રીતે તેમની આજ્ઞાનુસાર કરવામાં આરાધકતા છે. વિપરીત માન્યતા = મિથ્યાત્વ.
ઉત્તર : બળદેવ વાસુદેવના મડદાંને જીવંત માને તે વિપરીત માન્યતા લેવા છતાં ‘સ્વજન હજી જીવે છે' એવી માન્યતા-સ્વરૂપ છે. પરમાત્માએ જેને અજીવ કહ્યું, તે જીવ છે' એવી માન્યતા-સ્વરૂપ નથી, માટે તે મિથ્યાત્વ જ છે એવું ન કહી શકાય. ક્ષાયોપશમિક સમ્યક્ત્વ પ્રતિપાતી હોવાથી જો રાગાદિના અતિરેક થી શ્રદ્ધા પણ ચલિત થાય, તો તે સમયગાળો મિથ્યાત્વનો હોઈ શકે.
પ્ર.૭
બળદેવ મૃત્યુ પામેલા વાસુદેવને પણ જીવંત માને. એટલે કે અજીવને જીવ રૂપે માને તો તે તેનું મિથ્યાત્વ ગણાય ?
૫.૬ દેવપિંડ એટલે શું ? માણભટ્ટ કે ઘંટાકર્ણને ધરાવેલી સુખડીને ગૃહસ્થો ઘરે લઈ ગયા હો તો તે સુખડી સાધુ-સાધ્વીજીને કલ્પે ? ઉત્તર : દેવો વહોરાવે તે દેવપિંડ : નિશીથસૂત્રમાં વિહારમાં તરસ્યા પૂજ્યો માટે દેવ ગોકુલ વિકુર્વે છે. છાશ વગેરે વહોરાવે છે. તેનું વર્ણન છે. પૂ. વજ્રસ્વામીની કથામાં પૂર્વભવના સંબંધી દેવો ઘેબર આદિની વિનંતિ કરે છે. પૂજ્યશ્રી વહોરતા નથી - તે દેવપિંડ છે. માણિભદ્રવીર આદિની સુખડી તેનો વિષય બનતી નથી.
પ્ર.૮
-
આભિનિવેશિક મિથ્યાત્વ સમ્યક્ત્વને જ આવે કે અન્ય કોઈને પણ આવી શકે ? કેમ કે દૃષ્ટાંત તરીકે તો જમાલી, ગોષમાહિલ, રોહગુપ્તના નામ જ સંભળાય છે.
ઉત્તર : આભિગ્રહીક મિથ્યાત્વમાં – કુદષ્ટિમાં દીક્ષિત દીર્ઘ સંસારી આત્માઓને લીધા છે. આભિનિવેષિકમાં નિષ્ઠાપ્રવચનમાં રહેલા કદાગ્રહથી ઉત્સૂત્ર ન છોડનાર આત્માઓને લીધા છે. કદાગ્રહ બંને પક્ષે હોવા છતાં સિદ્ધાન્તપરિભાષાથી ભેદ સમજવો.
મતિજ્ઞાન અને ચક્ષુ ઃ અચક્ષુદર્શનમાં શું ભેદ ? કે કે મતિજ્ઞાનનાં
:
૫
સમાધાનની અંજલિ
