SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 182
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ अनु०७] शाङ्करभाष्यार्थ १६७ न्यच्छृणोति नान्यद्विजानाति । न तो और कुछ देखता है, न और कुछ सुनता है और न और कुछ अन्यस्य ह्यन्यतो भयं भवति जानता ही है । अन्यको ही अन्यसे नात्मन एवात्मनो भयं युक्तम् । भय हुआ करता है, आत्मासे आत्मा को भय होना सम्भव नहीं है। तस्मादात्मैवात्मनोऽभयकारणम्। अतः आत्मा ही आत्माके अभयका सर्वतो हि निर्भया ब्राह्मणा कारण है । ब्राह्मण लोग ( ब्रह्मनिष्ठ पुरुप) भयके कारणोंके रहते हुए दृश्यन्ते सत्सु भयहेतुपु तच्चा- भी सव ओरसे निर्भय दिखायी देते हैं । किन्तु भयसे रक्षा करनेवाले युक्तमसति भयत्राणे ब्रह्माणि ।। ब्रह्मके न होनेपर ऐसा होना तस्मात्तेपामभयदर्शनादस्ति तद- असम्भव था । अतः उन्हें निर्भय देखनेसे यह सिद्ध होता है कि भयकारणं ब्रह्मेति । अभयका हेतुभूत ब्रह्म है ही। कदासावभयं गतो भवति यह साधक कब अभयको प्राप्त मेददर्शनमेव साधको यदा ना होता है ? [ ऐसा प्रश्न होनेपर भयहेतुः न्यत्पश्यत्यात्मनि । कहते हैं-] जिस समय यह अन्य | कुछ नहीं देखता और अपने आत्मामें चान्तरं भेदं न कुरुते तदाभयं किसी प्रकारका अन्तर-भेद नहीं गतो भवतीत्यभिप्रायः । यदा | करता उस समय ही यह अभयको प्राप्त होता है-यह इसका तात्पर्य पुनरविद्यावस्थायां हि यस्मा है। किन्तु जिस समय अविद्यावस्थादेपोऽविद्यावानविद्यया प्रत्युप- में यह अविद्याग्रस्त जीव तिमिररोगीस्थापितं वस्तु तैमिरिकद्वितीय- | को दिखायी देनेवाले दूसरे चन्द्रमाके (समान अविद्याद्वारा प्रस्तुत किये हुए चन्द्रवत्पश्यत्यात्मनि चैतस्मिन् पदार्थोको देखता है तथा इस आत्मा ब्रह्मणि उदपि, अरमल्पमप्यन्तरं यानी ब्रह्ममें थोड़ा-सा भी अन्तरछिद्रं भेददर्शनं कुरुते । भेददर्शन-छिद्र अर्थात् भेददर्शन करता है तं वस्तु तस्मिन् । पदाथा थोड़ा-सा
SR No.034106
Book TitleTaittiriyo Pnishad
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGeeta Press
PublisherGeeta Press
Publication Year1937
Total Pages255
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size7 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy