________________
યોગસારાદિ સૂક્ત - રત્ન - મંજૂષા
શરીરમાં ‘આ હું છું’ એવી બુદ્ધિ, આત્માને શરીર સાથે જોડે છે. આત્મામાં જ ‘આ હું છું' એવી બુદ્ધિ જીવોને શરીરથી મુક્ત કરે છે.
१४
૪૮
देहेष्वात्मधिया जाताः, पुत्रभार्यादिकल्पनाः । સમ્પત્તિમાત્મનસ્તામિ:, મન્યતે હા ! હતું નાત્ IILII
શરીરમાં ‘આ હું છું” એવી બુદ્ધિથી જ પત્ની-પુત્ર વગેરે
કલ્પનાઓ થાય છે. તેના વડે પોતાની સંપત્તિ માનીને અહો ! આખું જગત દુ:ખી થાય છે.
१५
मूलं संसारदुःखस्य, देह एवात्मधीस्ततः । त्यक्त्वैनां प्रविशेदन्तः, बहिरव्यापृतेन्द्रियः ॥७६॥ શરીરમાં ‘હું’ની બુદ્ધિ જ, સંસારના દુ:ખોનું મૂળ છે. એટલે તેને ત્યજીને બહાર ઇન્દ્રિયના વ્યાપારથી મુક્ત થઈને અંદર પ્રવેશ કર.
३३
यो न वेत्ति परं देहाद्, एवमात्मानमव्ययम् । लभते न स निर्वाणं, तप्त्वाऽपि परमं तपः ॥७७॥ જે આ રીતે આત્માને શરીરથી ભિન્ન, અવિનાશી ન માને, તે ઉત્કૃષ્ટ તપ કરીને પણ મોક્ષ ન પામે.
६४
जीर्णे वस्त्रे यथाऽऽत्मानं, न जीर्णं मन्यते तथा । जीर्णे स्वदेहेऽप्यात्मानं, न जीर्णं मन्यते बुधः ॥७८॥
