________________
વીતરાગસ્તોત્ર સૂક્ત- રત્ન - મંજૂષા હે નાથ ! મોક્ષના ઉપાયોમાં કુશળ એવા તમારો વૈરાગ્ય દુઃખના કારણો (પરિષહો) પર તેટલો પ્રચંડ નહોતો, જેટલો સુખના કારણો (ઇન્દ્રિયના વિષયો) પર હતો. १२/४ यदा मरुन्नरेन्द्र श्रीः, त्वया नाथोपभुज्यते ।
यत्र तत्र रतिर्नाम, विरक्तत्वं तदाऽपि ते ।।६८।।
હે નાથ ! જ્યારે દેવ કે રાજાની લક્ષ્મી પણ આપ ભોગવો છો, ત્યારે પણ આપને સર્વત્ર આનંદ (જે મળે તેમાં આનંદ) રૂપ વૈરાગ્ય જ હોય છે. १२/६ सुखे दुःखे भवे मोक्षे, यदौदासीन्यमीशिषे ।
तदा वैराग्यमेवेति, कुत्र नासि विरागवान् ? ।।६९।।
આપ સુખ-દુઃખ, સંસાર-મોક્ષમાં જે મધ્યસ્થભાવ ધરાવો છો, તે પણ વૈરાગ્ય જ છે. આપને શેના ઉપર વૈરાગ્ય નથી ? १२/७ दुःखगर्भे मोहगर्भ, वैराग्ये निष्ठिताः परे ।
ज्ञानगर्भं तु वैराग्यं, त्वय्येकायनतां गतम् ।।७०।।
બીજા બધા (કહેવાતા ભગવાનો) દુઃખગર્ભિત કે મોહગર્ભિત વૈરાગ્યવાળા છે. જ્ઞાનગર્ભિત વૈરાગ્ય તો આપનામાં જ એકરૂપ થયો છે. १२/८ औदासीन्येऽपि सततं, विश्वविश्वोपकारिणे ।
नमो वैराग्यनिघ्नाय, तायिने परमात्मने ।।७१।।
