________________
જ્ઞાનસાર સૂક્ત- રત્ન- મંજૂષા
– ધ્યાન – ३०/१ ध्याता ध्येयं तथा ध्यानं, त्रयं यस्यैकतां गतम् ।
मुनेरनन्यचित्तस्य, तस्य दुःखं न विद्यते ॥१७॥
ધ્યાતા, ધ્યેય અને ધ્યાન એ ત્રણે જેના એકરૂપ થઈ ગયા છે, તેવા (આત્મસ્વરૂપમાં) એકતાન બનેલા મુનિને કોઈ દુઃખ રહેતું નથી. ३०/२ ध्याताऽन्तरात्मा ध्येयस्तु, परमात्मा प्रकीर्तितः ।
ध्यानं चैकाग्यसंवित्तिः, समापत्तिस्तदेकता ॥९८॥
અંતરાત્મા ધ્યાતા છે, પરમાત્મા ધ્યેય છે. બંનેની એકતાનું ચિંતન તે ધ્યાન છે. તે ત્રણે એક થવા તે સમાપત્તિ છે.
३१/१ ज्ञानमेव बुधाः प्राहुः, कर्मणां तापनात् तपः ।
तदाभ्यन्तरमेवेष्टं, बाह्यं तदुपबृंहकम् ॥१९॥
કર્મને બાળનાર હોવાથી જ્ઞાનને જ પંડિતો તપ કહે છે. તે તપ આવ્યંતર જ ઇચ્છનીય છે. અને આત્યંતર તપને વધારનાર એવો બાહ્યતપ પણ માન્ય છે. ३१/२ आनुश्रोतसिकी वृत्तिः, बालानां सुखशीलता ।
प्रातिश्रोतसिकी वृत्तिः, ज्ञानिनां परमं तपः ॥१०॥
