________________
જ્ઞાનસાર સૂક્ત- રત્ન- મંજૂષા
જ્ઞાની, ક્રિયામાં પરાયણ, ઉપશાંત, ભાવનાઓથી ભાવિત અને ઇન્દ્રિયને જીતનાર, પોતે સંસારસમુદ્ર તરી ગયો છે અને બીજાને તારવા સમર્થ છે. ९/२ क्रियाविरहितं हन्त !, ज्ञानमात्रमनर्थकम् ।
गति विना पथज्ञोऽपि, नाप्नोति पुरमीप्सितम् ॥२३॥
ક્રિયા વિનાનું માત્ર જ્ઞાન નિરર્થક છે. રસ્તાને જાણનારો પણ ચાલ્યા વિના ઇચ્છિત નગરે પહોંચતો નથી. ९/४ बाह्यभावं पुरस्कृत्य, येऽक्रिया व्यवहारतः ।
वदने कवलक्षेपं, विना ते तृप्तिकाक्षिणः ॥२४॥
ક્રિયા તો બાહ્યભાવ છે' એમ કહીને વ્યવહારથી જે ક્રિયારહિત છે, તે મોઢામાં કોળિયો નાખ્યા વિના તૃપ્તિને ઇચ્છી રહ્યા છે. ९/५ गुणवद्बहुमानादेः, नित्यस्मृत्या च सत्क्रिया।
जातं न पातयेद् भावम्, अजातं जनयेदपि ॥२५॥
ગુણવાનોના બહુમાન વગેરે અને સદા સ્મરણના કારણે સર્જિયા, ઉત્પન્ન થયેલા ભાવને પડવા નથી દેતી (ટકાવે છે) અને નવો ભાવ ઉત્પન્ન પણ કરે છે. ९/६ क्षायोपशमिके भावे, या क्रिया क्रियते तया ।
पतितस्यापि तद्भाव-प्रवृद्धिर्जायते पुनः ॥२६॥
