________________ જૈન ઇતિહાસની ઝલકો 12 1 વસ્તુપાળે રાજા વીરધવળને આ વાત કરી. રાજાએ કહ્યું, “ત્રણ લાખ સોનામહોર તે પગાર હોય ? આટલી રકમમાં તો હું ત્રણ લાખ સૈનિકોનું સૈન્ય નિભાવી શકું.” વસ્તુપાળે રાજાને આ માણસો રાખી લેવા સમજાવ્યા પણ તે નિષ્ફળ ગયા. ત્રણે ભાઈઓ ત્યાંથી નીકળીને વીરધવળના દુશ્મન રાજા પાસે ગયા. તે રાજાએ તેમને તરત નોકરીમાં રાખી લીધા અને ત્રણ લાખને બદલે છે લાખ સોનામહોરનો વાર્ષિક પગાર નક્કી કર્યો. ત્રણે ભાઈઓ રોજ રાજાને કાંઈ કામ પૂછતા ત્યારે રાજા કહેતા કે, મજા કરો... કંઈ કામ નથી.” એક વાર રાજાએ રાજા વીરધવલને હરાવવા માટે કહ્યું. ત્રણ ભાઈઓએ વીરવળને દૂત મોકલાવ્યો. યુદ્ધ શરૂ થયું. આરંભમાં જ ત્રણે ભાઈઓએ ત્રણ બાણ છોડીને ચિઠ્ઠીઓ મોકલી. તેમાં લખ્યું હતું કે, “ત્રણ લાખ સોનામહોરથી જેટલા સૈનિકો પેદા કર્યા હોય તે બધાને હવે અમારી સામે લાવીને ઊભા કરી દેજે. અમે હવે લડવાનું શરૂ કરીએ છીએ.” આ લખાણ વાંચીને વસ્તુપાળ સાવધાન થઈ ગયા. પણ જોતજોતામાં તો મામલો આગળ વધી ગયો. રાજા વીરવળ, વસ્તુપાળ અને તેજપાળ - ત્રણેયના કપાળે જરાક જ છેટું રાખીને ત્રણ ભાઈઓએ ભાલા ખડા કરી દીધા. રાજા વીરધવલના સૈન્યમાં નાસભાગ થઈ. ત્રણ ધર્માત્મા ભાઈઓએ કહ્યું, “તમને હમણાં જ ખતમ કરી નાખતાં પળનીય વાર લાગે તેમ નથી, પરંતુ પહેલાં તમારી રાજસભામાં અમે તમારું પાન ખાધું છે માટે પ્રાણ તો નહિ જ લઈએ. વળી વસ્તુપાળ અને તેજપાળ ! તમે તો અમારા ખૂબ ઉપકારી છે, તે દિવસે અમારા અતિથિ-સત્કારમાં કશી કમી રાખી નથી, પરંતુ તેની સાથે એ વાત પણ સમજી રાખો કે અમારા જે સ્વામી છે તેનું અમે લૂણ ખાઈ રહ્યા છીએ, માટે તમને મરાય તેમ નથી; તેમ છોડી શકાય તેમ પણ નથી.” આમ કહીને માત્ર રાજા વીરધવળને ભાલાની અણી મારીને ઘોડા ઉપરથી ગબડાવી દીધા. મૂચ્છિત રાજાને વસ્તુપાળ છાવણીમાં લઈ ગયા. જ્યારે તે ભાનમાં આવ્યા
