________________ મોટરનું ડેઝલિંગ લાઇટ આંખ પર આવતાં અંજાઈ જઈને બીજું કશું દેખાતું નથી ને? વેશ્યામાં લંપટ બનેલો અંજાઈ જઈને પોતાની પત્નીમાતા-પિતાને ક્યાં ગણે છે? રૂપિયાના ઢગલા વેશ્યા આગળ જઈને ખડકે છે. એમ આ સંસારની માયારૂપ રૂપાળી પત્ની, વહાલસોયું કુટુંબ માન-સન્માન ધીકતો ધંધો-વેપાર પૈસાટકા વગેરેથી અંજાઈ ગયેલા જીવને આત્મા-પરમાત્મા સગુણ-સુકૃત-સાધના કશું સૂઝતું જ નથી. એના પર દષ્ટિ સરખી નહિ, પછી એનો વિચારે ય શાનો કરે ? સુખલાલ શેઠની એ દશા હતી. શ્રાવિકા બિચારી જીવ બાળ્યા કરતી કે આમનું શું થશે ? અને આમને ધર્મની લેશ્યા જ નહિ, એટલે સારાં સુકૃત્યો સારાં સારાં સુકૃતોમાં મને ભાગીદાર ય શાના કરે? મારે ય કેવી પુણ્યની ખામી કે આવો સંયોગ મળ્યો? ખુબી જુઓ, ઘરે પૈસા લખલૂટ છે, બંગલા જેવું મકાન છે, હીરામાણેકનો દાગીના અને રેશમી જરિયાન વસ્ત્રો છે, પરંતુ શ્રાવિકાને એ પુણ્યનો આનંદ નથી, પરંતુ પતિ સુકૃતો કરનારો ધર્માત્મા હોય એ સાચું પુણ્ય સમજી એવો પતિ ન હોવામાં પુણ્યની ખામી જુએ છે. આનું કારણ સ્પષ્ટ છે - સંસારસુખ-પ્રેમી જીવ સુખસામગ્રી ન મળવામાં પુણ્યની ખામી જુએ છે, ધર્મપ્રેમી જીવ ધર્મસામગ્રી ન મળવામાં પુણ્યની ખામી જુએ છે. આના ઉપરથી આપણી જાતનું માપ નીકળે કે આપણે ધર્મપ્રેમી છીએ કે નહિ? ધર્મસામગ્રી સારી સારી મળી છે, પણ શ્રીમંતાઈ નથી મળી, તો પુણ્યની ખામી લાગે છે? જો લાગતી હોય તો એ સંસારસુખનું પ્રેમીપણું સૂચવે છે, એવું ધર્મપ્રેમીપણું નહિ. જો એવું ધર્મપ્રેમીપણું હોય તો તો દેખાય કે, “મારે ધર્મની સામગ્રી દેવગુરુનો યોગ, ધર્મી કુટુંબ, નીરોગી શરીર, ગુરુની વાણી વગેરે સારું મળ્યું છે એટલે આ બાબતમાં મારે ખરેખરો પુણ્યોદય છે, પછી સારા પૈસા ટકા-બંગલો અનોખો વાર્તાસંગ્રહ, 114
