________________ એકમાં અનેક કોઈપણ ધર્મના ધર્મગ્રંથોને સમજવા માટે તે ધર્મના પાયાના (basic) પદાર્થો જાણવા જરૂરી છે. જૈન ધર્મના પાયાના પદાર્થોને જણાવનાર અનેક ગ્રંથોમાંનો એક ગ્રંથ એટલે પ્રવચનસારોદ્ધાર'. નામને અનુરૂપ જ આ ગ્રંથના ગુણ છે. પ્રવચન = જૈનસિદ્ધાંત, જૈન શાસ્ત્રો. પ્રવચનસારોદ્ધારમાં જૈનશાસ્ત્રોના સારનો ઉદ્ધાર કરાયો છે. આ મૂળગ્રંથ પ્રાકૃત ભાષામાં રચાયો છે. તેની 1599 ગાથાઓ છે. તેમાં ર૭૬ ધારો છે. આ કારોનું 9 વિભાગોમાં વર્ગીકરણ કરી શકાય છે. તે 9 વિભાગો આ મુજબ છે - (1) વિધિવિભાગ (2) આરાધનાવિભાગ (3) સમ્યત્વ અને શ્રાવકધર્મ વિભાગ (4) સાધુધર્મવિભાગ (5) જીવસ્વરૂપવિભાગ (6) કર્મસંબંધીવિભાગ (7) તીર્થંકરવિભાગ (8) સિદ્ધવિભાગ (9) દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળ-ભાવ વિભાગ આ મૂળગ્રંથના રચયિતા શ્રીનેમિચન્દ્રસૂરિ મહારાજ છે. તેઓ વિક્રમની બારમી સદીના ઉત્તરાર્ધમાં અને તેરમી સદીના પૂર્વાર્ધમાં થયા હતા. તેઓ વડગચ્છીય શ્રીજિનચન્દ્રસૂરિજીના શિષ્ય શ્રીઆપ્રદેવસૂરિજીના શિષ્ય હતા. શ્રીવિજયસેનસૂરિજી તેમના વડિલ ગુરુબંધુ હતા. શ્રીયશોદેવસૂરિજી તેમના
