SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 96
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ દુહા અને ઢાળ બન્નેમાં વિષય વસ્તુનો વિસ્તાર થયેલો છે. સામાન્યતઃ દુહા વિષય પ્રવેશ વસ્તુ નિર્દેશ માટે પ્રયોજાય છે. અહીં વસ્તુ નિર્દેશાત્મક અને વર્ણન કે પ્રસંગ નિરૂપણમાં પ્રયોજાયા છે. કવિએ સુધર્માસ્વામીથી આરંભ કરીને ૭૦મા પટ્ટધર સમુદ્રસૂરિ સુધીના આચાર્યોની સંક્ષિપ્ત માહિતી આપી છે. કળશ રચનામાં ગુરૂ પરંપરા અને કવિના નામનો ઉલ્લેખ કર્યો છે. પટ્ટાવલી ચરિત્રાત્મક રચના હોવાથી તેમાં સંયમ જીવનના પરમ પ્રભાવક પ્રસંગોનું નિરૂપણ કરવામાં આવ્યું છે. તેમાંના કેટલાક આચાર્યોના વર્ણનમાં પ્રેરક પ્રસંગો પદ્યમાં ગૂંથી લીધા છે. પટ્ટાવલી એટલે કે ચરિતાવલી કહીએ તો પણ યથાર્થ લાગશે. વ્યક્તિના જીવનના બધા જ પ્રસંગો વાચક વર્ગને પ્રેરક નથી હોતા પણ કેટલાક પ્રસંગો સર્વસાધારણ જન સમૂહને હૃદય-સ્પર્શી બનીને સંયમધરસૂરિ ભગવંતો પ્રત્યે ગુરૂ ભક્તિ ભાવનો ઉદ્ભવ - વિકાસને સંવર્ધનમાં પૂરક બને છે. તેમાં વજસ્વામી, હરિભદ્રસૂરિ, માનતુંગાચાર્ય, હેમચંદ્રાચાર્ય, હીરવિજયસૂરિ વગેરે' ચરિત્ર નિરૂપણમાં કવિએ એમના વિશિષ્ટ ગુણો અને શાસન શોભાવૃદ્ધિની કામગીરીનો અહોભાવપૂર્વક ઉલ્લેખ કર્યો છે. સમગ્ર રચનામાં કવિની અપરંપાર ગુરૂ ભક્તિ અને જિન શાસન પ્રત્યેનો અપૂર્વ સ્નેહ પ્રગટ થાય છે. - આ રચના ઐતિહાસિક હોઈ તેમાં કલ્પનાનું પ્રમાણ અલ્પ છે. કવિની વર્ણન શક્તિ પ્રસંગના આલેખનમાં નિહાળી શકાય છે. આવા વર્ણનાત્મક પ્રસંગોમાં ચમત્કારના નિરૂપણથી અદ્ભુત રસની અનુભૂતિ થાય છે. તો બીજી તરફ અન્ય માહિતી દ્વારા
SR No.032742
Book TitleKaviraj Deepvijay
Original Sutra AuthorN/A
AuthorKavin Shah
PublisherShantinath Bhagwan Jain Derasar Pedhi
Publication Year1998
Total Pages420
LanguageGujarati
ClassificationBook_Gujarati
File Size18 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy