________________ વિષયવસ્તુ ધાર્મિક હોવાથી શાસ્ત્ર-વિરૂધ્ધ ન લખાય તે દ્રષ્ટિએ તેઓ અભિવ્યક્તિ કરે છે ત્યારે ચમત્કાર નિરૂપણના પટ્ટાવલીના પ્રસંગોમાં અભૂત રસની સૃષ્ટિનો અનુભવ થાય છે. ધાર્મિક રચનાઓ હોવાથી તેમાં ભક્તિ રસ-શાંતરસ હોય તે તો નિર્વિવાદ છે. કવિની ભક્તિ નરસિંહ કે મીરાંબાઈ જેવી સહજ સાધ્ય નથી. એ તો જ્ઞાન માર્ગ છે. ઉદય કે ચિત્તની લાગણીને બદલે બુધ્ધિને સ્પર્શે છે એટલે જ્ઞાનમાર્ગનું અનુસંધાન થતું હોવાથી આ રસનું સાતત્ય જળવાતું નથી. ચંદ રાજા અને ગુણાવલીના પત્રમાં રહેલી શૃંગાર રસની ભૂમિકા, રોહિણીના વૃત્તાંતમાં કરૂણ અને શાંત રસનો સમન્વય, કેસરીયાજી સ્તવનનો અદ્ભત રસ, અબોલડા સ્તવનનો કરૂણ રસ, પટ્ટાવલીના પ્રસંગોમાંથી અનુભવાતો ભક્તિ શૃંગાર ને અદ્ભુત રસ, અષ્ટાપદની પૂજામાં મરૂદેવી માતા અને ભરતના નિરૂપણમાં રહેલો કરૂણ રસ અને અંતે તેમાંથી ભક્તિ રસનો અનેરો આસ્વાદ કરાવવાનો પ્રયન વગેરે દ્વારા કવિની કેટલીક રસનિરૂપણ ક્લાનો પરિચય થાય છે. માહિતી પ્રધાન રચનાઓમાં કાવ્યની દષ્ટિએ રસ તત્ત્વ પ્રગટ થઈ શક્યું નથી. નંદીશ્વર અને અડસઠ આગમની પૂજા, ચૈત્યવંદન, સ્થળ વિષયક ગઝલો, કાવી તીર્થ સ્તવન વગેરે માહિતી પ્રધાન કૃતિઓના ઉદાહરણ રૂપ છે. કવિની ગદ્ય કૃતિઓ ઐતિહાસિક વસ્તુને વિશેષ સ્પર્શે છે. તેરાપંથ ચર્ચા બોલમાં ભારમલજી-ખેતસીજી સાથેના પ્રશ્નોત્તર દ્વારા શંકા નિવારણ કરીને શ્વેતામ્બર મતના વિચારોનું સમર્થન કરવાની ચતુરાઈ પ્રગટ થાય છે. મહાનિશીથ સૂત્રનો પ્રાથમિક પરિચય આપીને આગમના સાહિત્ય પ્રત્યેની પ્રીતિનું દર્શન થાય છે. ચૌમાસી વ્યાખ્યાનની કૃતિ દ્વારા પરંપરાગત રીતે સાધુઓ ચાર્તુમાસમાં શ્રાવકોને ઉપદેશ આપીને વિરતિ ધર્મ તરફ વાળવાનો પ્રયત્ન કરે છે. તેનો સંદર્ભ મળી ૩ર૭.
