________________ સ્ત્રીઓના પદવી. 385 જેની સાથે હું માયાળુપણે વરતું તે જે મને અહેસાનમંદ થાય એમ હોય અને પ્રથમના કરતાં મારા ઉપર વધારે સ્નેહ રાખે, તો તે વાત તે મને ખરેખર બહુજ ગમશે.” ઠપકાનો કોઈ પણ રીતે દેખાવ ન થઈ જાય તેની કેમળ અને રસભરી સંભાળ રાખીને પતિ પત્નીને સમજાવે છે કે ઉચા દેખાવાની ખાતર ઉંચી એડીના બુટ પહેરવાની ટેવ એણે છોડી દેવી જોઈએ અને ચહેરાને એણે રંગ લગાડે ન જોઈએ, અને એને વચન આપે છે કે જે પિતાની ફરજ એ પ્રમાણિકતાથી બજાવશે તે એ પિતે જ એને પ્રથમ અને નિમકહલાલ ગુલામ થઈ રહેશે. સેક્રેટિસને એ ખાત્રી આપી કહે છે કે જ્યારે કોઈ મતભેદ એ બેની વચ્ચે પડતો ત્યારે જે તે વાજબી હોય તે ઘણું સહેલાઈથી પિતાની પત્નીને એ સમજાવી શકતા હત; પણ જ્યાં પોતાની ભૂલ હોય ત્યાં પિતાની પત્નીને ખાત્રી કરી આપવાનું કામ અશક્ય થઈ પડતું હતું. આ ઉપરથી તે સમયમાં ગ્રીક સ્ત્રીઓનું જીવન કેવું હતું તેની આપણને ખબર પડે છે. પ્લટાર્ક સ્ત્રીની પરણેતર અંદગીનું એક બીજું ચિત્ર આપે છે, પણ તે પાછળના કાળનું છે. સ્કૂટાર્કના ચિત્રમાં સ્ત્રીને માત્ર ગૃહિણી અથવા પતિના એક મુખ્ય ગુલામ તરીકે નહિ, પણ તેના સોંક્ષી અને સેબતી તરીકે વર્ણવવામાં આવી છે. સ્ત્રી અને પુરૂષનાં કર્તવ્ય અને બંધન અરસપરસ છે એ વાત અતિ સ્પષ્ટ શબ્દોમાં ભાર મુકીને એ કહે છે અને સ્ત્રીઓનાં અંતઃકરણ ઉંચામાં ઉંચી સ્થિતિ પર્યત કેળવવાં જોઈએ એમ એ ઈચ્છે છે. લગ્નના એના ઉપદેશ અવૉચીન જમાનાના ઉપદેશ કરતાં ભાગ્યે જ કમ છે. પિતાના બાળક્ના મૃત્યુ સમયે દિલાસાને જે પત્ર એણે પિતાની પત્નીને લખ્યું છે તે અક્ષરે અક્ષરે અત્યંત કમળ પ્રેમથી ભરેલું છે. એવું કહેવાય છે કે એક સમયે પિતાની પત્નીના સંબંધીઓ સાથે એને કાંઈક વાંધો પડશે. તેની પત્નીને ચિંતા પેઠી કે તેથી કરીને તેમનું કુટુંબ સુખ ઓછું થઈ જશે. તેથી પિતાની સાથે હેલીકન પર્વત જાત્રાએ જવાને પત્નીએ પતિને સમજાવ્યો, અને ત્યાં જઈ
