________________
ઉત્તર હિંદનાં મધ્ય યુગીન રાવ્યા
૧૯૯ થયું એટલે ઉત્તર હિંદને સર કરવાની ક્રિયા પૂરી થઈ અને એ જ અરસામાં ઇ.સ. ૧૨૦૫-૬માં શિવાબ-ઉદ-દીન મરણ પામ્યા.
માળવા અને તેની પાસેના કેટલાક પ્રાંતા સિવાયનું આખું ઉત્તર હિંદ વધારે ઓછા પ્રમાણમાં તેને તામે હતું. સિંધ અને બંગાળા કાંતા પૂરાં હાથ કરવામાં આવ્યાં હતાં અથવા જલદી હાથ આવવાની તૈયારીમાં હતાં. ગુજરાતનું પાટનગર અહિલવાડ અથવા નર્હવાડા તેને કબજે હતું. તે સિવાય ગુજરાત પર તેને કાંઈ વધારે કાબૂ નહેાતા. હિંદુસ્તાનના મેાટા ભાગ સીધે તેના અમલદારાના હાથ નીચે હતા અને બાકીના ભાગ તેના આશ્રિત અથવા કાંઇ નહિ તે તેના ખંડિયા રાજાના તાબામાં હતા. રણપ્રદેશ અને કેટલાક પર્વતના પ્રદેશ, તેણે જતા કર્યાં તેથી જ સ્વતંત્ર રહેવા પામ્યા હતા.'
કનેાજની મુસલમાનાએ કરેલી છતનું એક અગત્યનું પરિણામ એ નીપજ્યું કે ગહરવાળ જાતિ મેટા પ્રમાણમાં રજપૂતાનામાંના મારવાડના રણપ્રદેશમાં સ્થાનફેર કરી ત્યાં વસીને રહી અને રાઠોડ નામથી જાણીતી થઇ. એ રીતે સ્થપાએલું રાજ્ય જેના હાલ તેની રાજ્યધાની જોધપુરના નામથી નિર્દેશ થાય છે તે રજપૂતાનાનું એક સૌથી અગત્યનું રાજ્ય છે. મુસલમાનાના આક્રમણના દબાણના કારણે થયેલી એવી જ જાતિએની હિલચાલા આ સમયે બહુ થતી હતી. હાલના સમયમાં રજપૂત જાતિઓની જે વહેંચણી જોવામાં આવે છે તેની સંમતિ એનાથી મળી રહે છે.
ગહરવાળાનું સ્થાનાંતર
ૐ .
જેજાકભુક્તિના ચંદેલા અને દિના કાલરિ
જનના અને નર્મદા નદીએની વચ્ચેના પ્રદેશ જે બુદેલખંડને નામે ઓળખાય છે અને કાંઇક અંશે જેના સમાવેશ આગ્રા તથા યેાધ્યાના યુક્તપ્રાંતમાં કરવામાં આવે છે તે જેાકભુક્ત હતા. આગળ તેની
